Californiu

Berkeliu ← Californiu → Einsteniu
; 98	Cf
	Tabla completa • Tabla enantada
	; Un pequeñu discu de californiu ampliáu pa ver la so testura metálica
Información xeneral
Nome, símbolu, númberu	Californiu, Cf, 98
Serie química	Actínidos
Grupu, periodu, bloque	n/a, 7, f
Masa atómica	[251] u
Configuración electrónica	[Rn] 5f10 7s2
Durez Mohs	3–4
Electrones per nivel	2, 8, 18, 32, 28, 8, 2
Propiedaes atómiques
Electronegatividá	1,3 (Pauling)
Estáu(aos) d'oxidación	2, 3, 4
1ª enerxía d'ionización	608 kJ/mol
Propiedaes físiques
Estáu ordinariu	Sólidu
Densidá	15.100 kg/m³
Puntu de fusión	1173 K (900 °C)
Puntu de bullidura	1743 K (1470 °C)
Varios
Estructura cristalina	Hexagonal
Nᵘ CAS	7440-71-3
Isótopos más estables
	Artículu principal: Isótopos del californiu
MeV
	Referencies de los isótopos:
	Valores nel SI y condiciones normales de presión y temperatura, sacante que se diga lo contrario.
	[editar datos en Wikidata]

El californiu^[10] ye un elementu químicu radiactivu con símbolu Cf y númberu atómicu 98. Esti elementu foi llográu per primer vegada na Universidá de California en Berkeley en 1950 bombardiando curiu con partícules alfa —iones de heliu-4—. Ye un elementu actínido, el sestu de los elementos transuránicos en ser sintetizáu, y tien la segunda mayor masa atómico de tolos elementos que fueron producíos en cantidaes abondo grandes pa ser vistu a simple vista, dempués del einsteniu. El nome del elementu deber a California y la Universidá de California. Ye l'elementu más pesáu que se produz na Tierra de forma natural; los elementos de mayor masa atómico solo pueden ser producíos por aciu síntesis.

Esisten dos estructures cristalines pal californiu a presión normal: una percima y otra per debaxo de los 900 °C. A altes presiones apaez una tercer forma. El californiu pierde'l so rellumu amodo en contautu col aire a temperatura ambiente. Los compuestos del californiu tienen na so mayoría una forma química del elementu, denomada californiu (III), que puede participar en trés enllaces químicos. De los venti isótopos conocíos del californiu, el más estable ye'l californiu-251, que tien una vida media de 898 años. Esta vida media tan curtia implica que nun s'atopen cantidaes significatives d'esti elementu na corteza terrestre.^{[nota 1]} El californiu-252, con una vida media de 2,64 años, ye l'isótopu usáu más común y ye producíu nel Llaboratoriu Nacional Oak Ridge nos Estaos Xuníos y nel Institutu d'Investigación de Reactores Atómicos en Rusia.

El californiu ye unu de los pocos elementos transuránicos que tien aplicaciones práutiques. La mayor parte d'estes usen les propiedaes de ciertos isótopos del californiu pa emitir neutrones. Por casu, puede usase p'ayudar a encender reactores nucleares y como fonte de neutrones nel estudiu de materiales por aciu la difracción de neutrones y espectroscopía de neutrones. Tamién puede usase na síntesis nuclear d'elementos de mayor masa; el ununoctio —elementu 118— foi sintetizáu bombardiando átomos de californiu-249 con iones de calciu-48. Cuando se trabaya con californiu hai que tener en cuenta consideración radiolóxiques según la capacidá d'esti elementu p'atayar la producción de glóbulos coloraos por bioacumulación nel texíu óseo.

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 CRC, 2006, p. 4.56.
↑ CRC, 2006, p. 1.14.
↑ CRC, 1991, p. 254.
↑ Emsley, 1998, p. 50.
↑ Greenwood, 1997, p. 1265.
↑ CRC, 2006, p. 10.204.
↑ (1986) The Chemistry of the actinide elements (n'inglés). Chapman and Hall, páx. 1038. ISBN 9780412273704. Consultáu'l 11 d'ochobre de 2012.
↑ CRC, 2006, p. 11.196.
↑ NNDC contributors. Sonzogni, Alejandro A. (Database Manager) (ed.): «Chart of Nuclides» (inglés). National Nuclear Data Center, Brookhaven National Laboratory. Consultáu'l 1 de marzu de 2010.
↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: azufre

Error de cita: Esisten etiquetes <ref> pa un grupu llamáu "nota", pero nun s'alcontró la etiqueta <references group="nota"/> correspondiente

[FOOTNOTECRC2006{{{c}}}4.56-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 CRC, 2006, p. 4.56.

[FOOTNOTECRC2006{{{c}}}1.14-2] CRC, 2006, p. 1.14.

[FOOTNOTECRC1991{{{c}}}254-3] CRC, 1991, p. 254.

[FOOTNOTEEmsley1998{{{c}}}50-4] Emsley, 1998, p. 50.

[FOOTNOTEGreenwood1997{{{c}}}1265-5] Greenwood, 1997, p. 1265.

[FOOTNOTECRC2006{{{c}}}10.204-6] CRC, 2006, p. 10.204.

[7] (1986) The Chemistry of the actinide elements (n'inglés). Chapman and Hall, páx. 1038. ISBN 9780412273704. Consultáu'l 11 d'ochobre de 2012.

[FOOTNOTECRC2006{{{c}}}11.196-8] CRC, 2006, p. 11.196.

[NNDC2008-9] NNDC contributors. Sonzogni, Alejandro A. (Database Manager) (ed.): «Chart of Nuclides» (inglés). National Nuclear Data Center, Brookhaven National Laboratory. Consultáu'l 1 de marzu de 2010.

[10] Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: azufre

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[nota 1]