Daeargoel

Y 16 ffigur daeargoelus.

Daeargoel (hefyd daearddewiniaeth) yw enw dull o ddarogan lle caiff olion ar y ddaear neu batrymau a ffurfiwyd ar ôl taflu dyrneidiau o bridd, cerrig, neu dywod eu dehongli. Yn bennaf mae'r term yn cyfeirio at ddull penodol o ddarogan â'i gwreiddiau yn Arabia a Phersia a ddaeth yn boblogaidd ar draws Ewrop yn ystod y Canol Oesoedd a'r Diwygiad, ond ceir dulliau eraill a ellir disgrifio fel daeargoel, megis Llyfr y Newidiadau o Tsieina, coelbrennau, y defnydd Neo-baganaidd o'r Ogam o Iwerddon, y rwnau o'r Llychlyn, ac ymarferiadau eraill o Asia (megis y Kumalak o Kazakstan) ac Affrica (megis y penillion Odu o Nigeria).

Defnyddiwyd y ffurf Ewropeaidd boblogaidd o ddaeargoel gan ddynion hysbys yng Nghymru[1]

  1. Griffiths, Kate Bosse; Byd y Dyn Hysbys, Pennod III, Y Lolfa 1977.

Developed by StudentB