Dwergisme | ||
Klassifikasie en eksterne bronne | ||
Kyle Pacek is 'n Amerikaanse akteur en waaghals. Pacek het 'n vorm van dwergisme bekend as achondroplasie; hy is 137 cm lank. | ||
ICD-10 | E23.0, E34.2, E45.0, Q77.4 | |
ICD-9 | 253.3, 259.4 | |
DiseasesDB | 80 | |
MedlinePlus | 001176 | |
MeSH | D004392 | |
Mediese waarskuwing |
Dwergisme beskryf 'n toestand waarin 'n organisme besonder klein is. Dit kom veral onder diere voor.[1] In mense word dit soms gedefinieer as 'n volwasse lengte van minder as 147 cm, ongeag die geslag. Die gemiddelde volwasse lengte onder mense met dwergisme is 122 cm, hoewel sommige effens langer is.[2][3][4] Disproporsionele dwergisme word gekenmerk deur óf kort ledemate óf 'n kort torso. In gevalle van proporsionele dwergisme is beide die ledemate en torso ongewoon klein.
Intelligensie is gewoonlik normaal en die meeste mense met dwergisme het 'n byna normale lewensverwagting.[5][6] Hulle kan gewoonlik kinders kry, hoewel dit bykomende risiko's vir die ma en kind inhou, na gelang van die onderliggende toestand.
Die algemeenste en makliks herkenbare vorm van dwergisme in mense (70% van gevalle) is die genetiese steuring achondroplasie, waar die ledemate baie klein is.[7] 'n Tekort aan groeihormone veroorsaak die meeste van die ander gevalle.[8]
Behandeling hang af van die onderliggende oorsaak. Mense met genetiese steurings kan soms met chirurgie of fisieke terapie behandel word. Hormoonsteurings kan ook behandel word met groeihormoonterpaie voordat die kind se groeiplate vasgroei. Individuele aanpassings, soos spesiale meubels, word soms deur mense met dwergisme gebruik.[9]
Baie steungroepe verskaf dienste om individue te help, onder meer teen die diskriminasie wat hulle in die gesig staar.[10]
Benewens die mediese aspek van die toestand, is daar ook die sosiale aspekte. Iemand met dwergisme kan as kind bespot word weens sy lengte en as volwassene kan daar teen hom gediskrimineer word.[11][12]