Odyn

Siambr sydd wedi'i hynysu o ran tymheredd yw odyn, sy'n fath o "bopty" a gafwyd fel rheol yn yr awyr agored. Mae'r "odyn" yn cynhyrchu gwres uchel, digonol i galedu neu sychu deunydd a gall hefyd achosi newid cemegol e.e. i galedu clai wneud briciau neu grochenwaith.^[1]

Oherwydd tir mynyddig, asidig Cymru, ceir llawer ohonynt er mwyn troi carreg galch yn galch a ellid ei wasgaru ar y tiroedd gan ffermwyr er mwyn gwella ansawdd y pridd, drwy ei niwtraleiddio.

Yn yr Gymraeg Oesoedd Tywyll, gair am odyn oedd 'Cylyn' a fenthycwyd o'r air Lladin: 'culīna' (Cegin, stôf-coginio, lle dân), O'r air Gymraeg yma ddôth yr air Saesneg 'Kiln'.^[2]^[3]

Odyn Hopys yn yr Almaen; 1859
Odyn galch ger Abermenai
Cyfrol Saesneg (gweler: Limekilns and Limeburning)
Odyn galch golosg, California

↑ "Brick making kilns" (PDF). Cyrchwyd 2012-05-20.
↑ "Geiriadur Prifysgol Cymru". geiriadur.ac.uk. Cyrchwyd 2020-06-12.
↑ The English language : its history and structure. With chapters on derivation, paraphrazing, sentence-making, and punctuation. University of California Libraries. London, T. Nelson. 1879.CS1 maint: others (link)

[1] "Brick making kilns" (PDF). Cyrchwyd 2012-05-20.

[2] "Geiriadur Prifysgol Cymru". geiriadur.ac.uk. Cyrchwyd 2020-06-12.

[3] The English language : its history and structure. With chapters on derivation, paraphrazing, sentence-making, and punctuation. University of California Libraries. London, T. Nelson. 1879.CS1 maint: others (link)

[1]

[2]

[3]