Oppidum

Die Latynse term oppidum (meervoud: oppida; letterlik "versterking", "klein stad") is deur die Romeine gebruik om na belangrike versterkte nedersettings te verwys en het stedelike sentra sowel binne^[1] asook buite^[2] die grense van die Romeinse Ryk beskryf.

In teenstelling met ander Romeinse terme vir stedelike nedersettings soos municipium, colonia of civitas sê oppidum niks oor die regstatus van die betrokke stad nie en is in Romeinse bronne derhalwe veral gebruik om na die stede van die sogenaamde Barbare te verwys.

Veral die Keltiese oppida, wat Gaius Julius Caesar in sy werk oor die Galliese Oorlog (De Bello Gallico) beskryf het, het bekendheid verwerf soos byvoorbeeld Bibracte.^[3] Daarnaas is ook die stedelike nedersettings van die Venetiërs, Histriërs^[4] en Illyriërs oppida genoem.

Die term is in die Middeleeue tot by die 13de eeu gebruik om na groter versterkte nedersettings (stede) te verwys, waarby dikwels ook ander terme soos forum of civitas as sinonieme vir dieselfde plek gebruik is.

In die moderne argeologie verwys die term oppidum net soos by Julius Caesar na 'n spesifieke tipe van Keltiese nedersettings uit die tydperk van die La-Tène-beskawing.

1. ↑ Cicero, Marcus Tullius: De provinciis consularibus oratio 1,4: Thessalonice word as 'n oppidum beskryf
2. ↑ Sallustus: Bellum Iudurthium 12-45: Die Numidiese nedersettings Thirmida, Cirta, Vaga en ander word oppida genoem
3. ↑ Caesar, Gaius Julius: De bello gallico I,23
4. ↑ Livius, Titus: Ab urbe condita, VI, 40-41 bevat 'n verwysing na die oppida in Istrië