Phonologie

D Fonologii (vo altgriechisch φωνή phōnḗ, dytsch Lut, ‚Doon‘, ‚Stimm‘, ‚Sprooch‘ und λόγος, lógos, dytsch Leer) isch e Däilgebiet vo dr Sproochwüsseschaft. Mä sött si vo dr Fonetik underschäide: Wääred d Fonetik die eender konkrete Äigeschafte vo de Sproochlut undersuecht – wie si akustisch gmacht si, iiri Artikulazioon und Woornäämig –, beschäfdigt sich d Fonologii mit dr Funkzioon vo de Lut für s Sproochsüsteem vo de äinzelne Sprooche. Si isch also e Däilberiich vo dr Grammatik, und luegt d Sproochlut uf ere abstraktere Ebeni aa.

Zu de zentrale Ufgoobegebiet vo dr Fonologii ghöört s Ermiddle vo sogenannte distinktive Merkmol und vom Foneeminventaar von ere Sprooch, also d Analüüse vo de Lutsegmänt und d Strukduur vo de gröössere lutlige Äihäite vo dr Silbe bis aane zur rhüthmische Gliiderig und Intonazioon vo Setz. D Methoode vo dr lutsproochlige Fonologii wärde analoog au uf d Analüüse vo Gebärdesprooche überdräit.

As Gründer vo dr Fonologii in Öiropa gälte d Russe Nikolai Sergejewitsch Trubetzkoy, en Ethnoloog und Linguist, und dr Strukturalist Roman Ossipowitsch Jakobson.