Radny

Radny (staropol. radźca, póź. rajca) – członek rady. Radnym może zostać każdy obywatel, który ukończył 18 lat i ma zaświadczenie o niekaralności. W Polsce najczęściej mianem radnych określa się członków wybieralnych organów samorządowych, np. rady gminy czy rady powiatu.

W Polsce wybiera się radnych czterech szczebli: wojewódzkim, powiatowym, gminnym oraz jednostek pomocniczych gminy (sołectwa, dzielnice, osiedla).

Z tym tematem związana jest kategoria: Polscy samorządowcy.

Radny jest przedstawicielem władzy lokalnej. Wykonując swoje prawa i obowiązki, powinien kierować się przede wszystkim dobrem wspólnoty samorządowej. Radnemu jako członkowi organu kolegialnego przysługuje roszczenie o zwrot kosztów podróży i prawo do diety. Wysokość pensji przysługującej radnemu nie może w ciągu miesiąca przekroczyć półtorakrotnej kwoty bazowej określonej w ustawie budżetowej, dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe. Radny korzysta z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych. Głównym obowiązkiem radnego jest praca społeczna.

Do podstawowych czterech funkcji radnego należą:

utrzymanie stałej więzi z mieszkańcami i ich organizacjami,
uczestniczenie w pracach rady i jej komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany,
wybór przewodniczącego rady,
reprezentowanie wyborców w radzie gminy i w innych instytucjach samorządowych oraz troszczenie się o ich sprawy.

Wybrani radni podejmują najważniejsze decyzje w sprawach dotyczących gmin, powiatów, województw. Decydują na przykład o utrzymaniu szkół, przedszkoli, ośrodków zdrowia, remontach ulic i ochronie środowiska naturalnego.