Back Těžní věž Czech Fördergerüst German Headframe English Ŝaktoskafaldo Esperanto Castillete Spanish Armazoi (meatzea) Basque Chevalement French Chevalet PCD Wieża szybowa (górnictwo) Polish Шахтный эксплуатационный копёр Russian
Een schachtbok is een boven een mijnschacht aangebrachte constructie, die bij steenkoolmijnen gebruikt wordt bij het vervoer van mijnwerkers, materiaal en steenkool. Schachtbokken zijn door de draaiende wielen visuele merktekens in het landschap.
De losvloer in het schachtgebouw bevindt zich tot vijftien meter boven het maaiveld en is licht hellend aangebracht. Hierdoor rollen de met steenkool beladen mijnwagentjes, door hun eigen gewicht, richting kolenwasserij om aldaar verder bewerkt te worden.
In de 45 tot 85 meter hoge schachtbokken zijn bovenin schachtwielen met een diameter van zeven tot acht meter aangebracht. Daaroverheen lopen dikke staalkabels waaraan de uit meerdere verdiepingen bestaande liftkooien zijn bevestigd.
De kooien worden in beweging gebracht door een ophaalmachine die in een belendend gebouw is ondergebracht. Deze machine wordt bediend door een ophaalmachinist; dit gebeurt via belsignalen van de seingevers op de losvloer en de ondergrondse laadplaatsen.