Si Surya (Sanskrito: सूर्य, IAST: Sūrya) an saldang saka an solar deity sa Hinduismo.[1][1] Siya an tradisyonal na saro sa mayor na limang diyos sa tradisyon na Smarta, na gabos pinagkokonsiderang katumbas na diyos sa Panchayatana puja asin iyo an paagi tangani na marealisar si Brahman.[2] Kaiba sa iba pang ngaran ni Surya sa suanoy na literaturang Indiyan an Aditya, Arka, Bhanu, Savitr, Pushan, Ravi, Martanda, Mitra, Bhaskara, Prabhakara, Kathiravan, asin Vivasvan.[1][3][4]
An ikonograpiya ni Surya parati naglaladawan sa pagsakay sa karwaheng binubusol nin mga kabayo, parati pito sa bilang na nagrerepresentar sa pitong kolor nin nahihiling na liwanag, asin pitong aldaw kan semana.[1][5] Durante kan peryodo kan edad media, si Surya sinasamba na kaiba si Brahma kapag aldaw, si Shiva sa odto asin Vishnu sa banggi.[1][6] Sa nagkapirang suanoy na teksto asin arte, si Surya ipinepresentar nin syncretically kaiba ni Indra, Ganesha, o iba pa.[1][5] Si Surya bilang sarong dios nakukua man sa arte asin literatura kan Budhismo asin Jainismo. Sa Mahabharata asin Ramayana, si Surya pigrepresentar bilang espiritwal na ama ni Lord Rama asin Karna (mga protagonista kan Ramayana asin kan Mahabharata, sosog igdi). Si Surya sarong panginot na dios sa pagromdom kan mga karakter kan Mahabharata asin Ramayana, kaiba si Shiva.[7]
Si Surya ilinaladawan na may kaibang sarong Chakra, na iniinterpretar man bilang Dharmachakra.[8] Si Surya an kagurangnan kan Simha (Leo), saro sa doseng konstilasyon sa sistema nin zodiac kan astrolohiyang Hindu. Si Surya o Ravi an basehan kan Ravivara, o Domingo, sa kalendaryong Hindu.[9] Kabali sa mga panginot na kapiyestahan asin pilgrimage sa pagtaong onra ki Surya iyo an Makar Sankranti, Pongal, Samba Dashami, Ratha Sapthami, Chath puja asin Kumbh Mela.[10][11][12]
Partikularmenteng iginagalang siya sa tradisyon na Saura na yaon sa mga estadong Indian arog kan Rajasthan, Gujarat, Madhya Pradesh, Bihar, Maharashtra, Uttar Pradesh, Jharkhand, asin Odisha.
Huli ta natadang buhay bilang pangenot na dios sa Hinduismo na mas halawig kisa arin man sa orihinal na mga dios na Vedic, an pagsamba ki Surya nagluya nin marhay kan mga ika - 13 siglo, tibaad bilang resulta kan paglaglag kan Muslim sa mga templo nin Saldang sa Amihanan na India. An bagong mga templo nin Saldang haros napondo na sa pagtogdok, asin an nagkapira kan huri ibinalik sa ibang dios. Dakol na mahalagang templo si Surya an yaon pa, alagad an kadaklan mayo na sa pagsamba. Sa nagkapirang aspekto, may tendensia si Surya na ibanan kan prominenteng mga dios na si Vishnu o Shiva, o ibinilang na subsidiary para sa sainda.
|url=
value (help) on 8 March 2017. Retrieved 8 March 2017.