E Taxonomii (gr. τάξις táxis ,Ornig’ und νόμος nómos ,Gsetz’) oder e Klassifikazioonsschema isch en äihäitligs Verfaare oder Modäll, wo mit em Objekt noch bestimmte Kriterie klassifiziert wärde, das häisst in Kategorie oder Klasse (mä säit ene au Taxa) iigordnet wärde.[1] Naturwüsseschaftligi Diszipline verwände dr Begriff vo dr Taxonomii für e Klassifikazioon, wo im Allgemäine hierarchisch isch (Klasse, Underklasse usw.).
Bischbil: D Taxonomii in dr Biologii | ||
---|---|---|
Dütsch | Latiinisch | Bischbil |
Riich | Regnum | Vilzälligi Dier |
Abdäilig/Stamm | Divisio/Phylum | Chordadier |
Understamm | Subphylum | Wirbeldier |
Klass | Classis | Süüger |
Ordnig | Ordo | Raubdier |
Überfamilie | Superfamilia | Chatzenartigi |
Familie | Familia | Chatze |
Underfamilie | Subfamilia | Chläichatze |
Gattig | Genus | Altwält-Wildchatze |
Art | Species | Wildchatze |
Underart | Subspecies | Öiropäischi Wildchatze |
Taxonomie si für d Entwigglig von ere Wüsseschaft vo gröösserer Bedütig: Si mache s äifacher mit Äinzelfäll umzgoo und mache summarischi Ussaage mööglig, wo bis zun ere Erkläärig vo Zämmehäng cha goo. Si zwingen äim d Underschiid zwüsche de Kategorie genau z definiere und eso verstoot mä dr Undersuechigsberiich besser.
Anthropologischi Undersuechige zäige, ass d Taxonomie, wo in bestimmte Sprooch- und Kulturrüüm verwändet wärde, in örtligi, kulturelli und soziali Süsteem iibettet si und underschiidlige soziale Zwäck diene. Äini vo de bekanntiste und iiflussriichste Studie über Laie-Taxonomie (folk taxonomies) isch im Émile Durkheim si Les formes élémentaires de la vie religieuse (dt. Die elementari Form vom religiöse Lääbe.)