Trysor

Casgliad o gyfoeth yw trysor (o'r Lladin: thesaurus o'r iaith Groeg θησαυρός thēsauros, "storfa drysor") ^{[2] [3]} - yn aml yn tarddu o hanes hynafol - sy'n cael ei ystyried ar goll a/ neu wedi'i anghofio hyd nes y caiff ei ailddarganfod. Mae rhai awdurdodaethau yn diffinio trysor yn gyfreithiol, fel yn Neddf Trysor Prydain 1996.

Mae chwilio am drysor cudd yn thema gyffredin mewn chwedlau; mae helwyr trysor yn bodoli, a gallant chwilio am gyfoeth coll i ennill eu bywoliaeth.

Mae trysor sydd wedi'i gladdu yn rhan bwysig o gredoau poblogaidd sy'n gysylltiedig â môr-ladron. Tybiwyd bod môr-ladron yn claddu eu cyfoeth mewn lleoedd anghysbell, gan fwriadu dychwelyd i'w nôl yn ddiweddarach (yn aml trwy ddefnyddio mapiau trysor). Serch hynny, prin iawn yw'r achosion ar gofnod o fôr-ladron yn claddu trysor mewn gwirionedd, ac nid oes unrhyw achosion hanesyddol o fap trysor o'r fath.^[4]

Mae map trysor yn fath o fap sy'n nodi lleoliad trysor sydd wedi'i gladdu, mwyngloddfa goll, cyfrinach werthfawr neu leoliad cudd. Un o'r enghreifftiau cynharaf y gwyddys amdani o ddogfen oedd yn nodi lleoliad trysor yw'r sgrôl copr, a gafodd ei ddarganfod ymhlith Sgroliau'r Môr Marw ger Qumran yn 1952. Ond, ar y cyfan, roedd mapiau trysor yn fwy cyffredin mewn ffuglen nag mewn gwirionedd.

Mae mapiau trysor wedi cymryd nifer o ffurfiau mewn llenyddiaeth a ffilm, fel siart llyfrïog ystrydebol gyda "X" anferth i ddynodi lleoliad y trysor, a wnaed yn boblogaidd gan Robert Louis Stevenson yn ei nofel Treasure Island (1883), neu bos cryptig (yn" The Gold-Bug " (1843) gan Edgar Allan Poe).

Mae 'helfa drysor' yn ffurf boblogaidd o adloniant ble bydd y rhai sy'n cymryd rhan ynddi yn cael casgliad o gliwiau neu bosau a fydd yn eu harwain ar drywydd penodol. Cynhelir helfeydd trysor ar droed ac mewn ceir, a bydd y rhai sy'n cymryd rhan fel arfer yn ymgynnull ar ei diwedd.

1. ↑ "RESOLUCIÓN de 7 de enero de 2003, de la Dirección General de Patrimonio Artístico de la Consejería de Cultura y Educación, por la que se incoa expediente de declaración de bien de interés cultural a favor de la colección arqueológica del Tesoro de Villena." (yn Spanish) (PDF). [Spanish] State Official Bulletin (BOE) (Madrid: Spanish Government) (49): 7798–7802. 26 February 2003. http://www.boe.es/boe/dias/2003/02/26/pdfs/A07798-07802.pdf. Adalwyd December 6, 2009. "Desde el punto de vista histórico, artístico y arqueológico, el Tesoro de Villena constituye un «unicum», un depósito no normalizado, por su peso y contenido (A. Perea). De hecho, se trata del segundo tesoro de vajilla áurea más importante de Europa, tras el de las Tumbas Reales de Micenas en Grecia (A. Mederos). (From a historic, artistic and archaeological point of view, the Treasure of Villena constitutes a "unicum", a non-normalised deposit, according to its weight and content (A. Perea). In fact, it is the second most important golden tableware finding in Europe, after that of the Royal Graves in Mycenae in Greece (A. Mederos))"
2. ↑ "trysor" - Geiriadur Etymoleg Ar-lein
3. ↑ ρόςαυρός, Henry George Liddell, Robert Scott, Lexicon Groeg-Saesneg, ar Perseus. Mae gan y gair darddiad Cyn-Groeg ( RSP Beekes, Geiriadur Etymolegol o Greek, Brill, 2009, t. 548).
4. ↑ Cordingly, David. (1995). Under the Black Flag: The Romance and the Reality of Life Among the Pirates. ISBN 0-679-42560-8.