Dekonstruksie

Dekonstruksie is 'n leesmetode wat poog om voorveronderstellings in tekste te ontdek. Die filosofiese konsep het in die sestigerjare van die 20ste eeu ontstaan in reaksie op strukturalisme, wat in die eerste helfte van die 20ste eeu oorheersend was in taalkunde, antropologie en literêre kritiek. Die Franse-Algerynse denker Jacques Derrida het die basis gelê vir die konsep van "dekonstruksie" met onder andere La Voix et le phénomène (1967) en La dissémination (1972).

Derrida se gedagtegang agter dekonstruksie is dat mens die Westerse metafisika kan ontbloot deur die dekonstruksie van die logika daarvan. Desonstruksie is nie 'n behoorlike leesmetode nie; 'n teks laat ditself op 'n sekere manier deur sy interne logika op 'n bepaalde wyse lees en "dekonstrueer" so ditself. In literêre of filosofiese tekste vind mens paradokse en teenstrydighede, en die teksdekonstruksie toon die mate waartoe hierdie opponerende konsepte verweef is.

In die 1970's het Derrida se idees in die argitektoniese en ontwerpbeweging het die dekonstruktivisme geword. Dit het ook groot invloed in die sosiale wetenskappe en in literêre kritiek.