Kollektiewe leierskap in die Sowjetunie

Staatsembleem van die Sowjetunie (1956–1991).

Kollektiewe leierskap (Russies: коллективное руководство, kollektivnoye rukovodstvo), of kollektiwiteit van leierskap (Russies: коллективность руководства, kollektivnost rukovodstva), is beskou as die ideale vorm van regering in die Sowjetunie en ander sosialistiese state wat kommunisme. Sy hooftaak was om magte en funksies onder die Politburo en die Sentrale Komitee van die Kommunistiese Party van die Sowjetunie, sowel as die Raad van Ministers te versprei, om enige pogings om 'n eenmansoorheersing oor die Sowjet-politieke stelsel te belemmer deur 'n Sowjet-leier, soos dié wat onder Josef Stalin se bewind gesien is. Op nasionale vlak was die hart van die kollektiewe leierskap amptelik die Sentrale Komitee van die Kommunistiese Party. Kollektiewe leierskap is gekenmerk deur die beperking van die magte van die Algemene Sekretaris en die Voorsitter van die Raad van Ministers wat verband hou met ander ampte deur die magte van kollektiewe liggame, soos die Politburo, te versterk.

Kollektiewe leierskap is ingestel ná Stalin se dood in 1953 en daaropvolgende partyleiers het as deel van 'n kollektief geregeer. Eerste Sekretaris Nikita Chroesjtsjof het Stalin se diktatoriale heerskappy by die 20ste Party Kongres gekritiseer, maar sy toenemend wisselvallige besluite lei tot sy uitsetting in 1964. Hy is in sy poste vervang deur Leonid Brezjnef as Eerste Sekretaris en deur Aleksei Kosigin as Premier. Alhoewel Brezhnev meer en meer prominensie oor sy kollegas verwerf het, het hy die Politburo se steun behou deur sy lede oor alle beleide te raadpleeg. Kollektiewe leierskap is onder Joeri Andropof en Konstantin Tsjernenko gehandhaaf. Michail Gorbatsjof se hervormings het openlike bespreking voorgestaan, wat daartoe gelei het dat lede van die leierskap openlik verskil het oor hoe min of hoeveel hervorming nodig was om die Sowjet-stelsel te laat herleef.


Developed by StudentB