Rosettasteen

Rosettasteen
Beskrywing
Materiaal Granodioriet
Grootte 1 123 x 757 x 284 mm
Skryfwerk Egiptiese hiërogliewe, Demoties, Grieks
Geskep/ontstaan 196 v.C.
Ontdekking
Datum ontdek 1799
Kultuur Hellenistiese tydperk
Tans in Britse Museum

Die Rosettasteen is 'n donker granietsteen wat in 1799 in Egipte ontdek is. Die steen is 112.3 cm hoog, 75.7 cm wyd en 28.4 cm dik.[1] Dit is 'n verordening wat dateer uit 196 v.C. van priesters van die dorp Memphis wat die lof besing van Ptolemeus V, onder andere vir die verligting van sekere belastings. Die teks is in twee tale, Egipties en Grieks, met die Egipties in twee tipes skrif, Egiptiese hiërogliewe en demotiese skrif. Die ontdekking van die Rosettasteen het dit moontlik gemaak om hiërogliewe te ontsyfer aangesien die teks in die drie weergawes weergegee is.

Die steen is gedurende die Hellenistiese tydperk uitgekap en is vermoedelik oorspronklik in 'n tempel vertoon, moontlik by die nabygeleë Saïs. Dit is waarskynlik in die laat oudheid of gedurende die Mameluktydperk verskuif, en is uiteindelik as boumateriaal gebruik in die bou van Fort Julien naby die dorp Rasjied (Rosetta) in die Nyldelta.

Die steen is in 1799 deur 'n Franse luitenant, Pierre-François Bouchard ontdek by die hawestad Rosetta (ook bekend as Rasjied) in die tyd van die Franse besetting van Egipte onder Napoleon. Dit was die eerste Antieke Egiptiese tweetalige teks wat in moderne tye herwin is, en dit het wydverspreide publieke belangstelling gewek met sy potensiaal om hierdie voorheen onvertaalde hiëroglieweskrif te ontsyfer. Litografiese kopieë en gipsafgietsels het gou onder Europese museums en geleerdes begin sirkuleer. Toe die Britte die Franse verslaan het, het hulle die klip na Londen geneem onder die kapitulasie van Alexandrië in 1801. Die Rosettasteen word ten toon gestel in die Britse Museum in Londen, waar dit sedert 1802 bewaar word.

Studie van die verordening was reeds aan die gang toe die eerste volledige vertaling van die Griekse teks in 1803 gepubliseer is. Jean-François Champollion het die transliterasie van die Egiptiese skrifte in 1822 in Parys aangekondig; dit het nog langer geneem voordat geleerdes Antieke Egiptiese inskripsies en literatuur met selfvertroue kon lees. Groot vooruitgang in die dekodering was die erkenning dat die klip drie weergawes van dieselfde teks aangebied het (1799); dat die demotiese teks fonetiese karakters gebruik het om vreemde name te spel (1802); dat die hiëroglieweteks dit ook gedoen het, en deurdringende ooreenkomste met die demotiese gehad het (1814); en dat fonetiese karakters ook gebruik is om inheemse Egiptiese woorde te spel (1822–1824).

Drie ander fragmentariese kopieë van dieselfde dekreet is later ontdek, en verskeie soortgelyke Egiptiese tweetalige of drietalige inskripsies is nou bekend, insluitend drie effens vroeër Ptolemaïese dekrete: die Dekreet van Alexandrië in 243 v.C., die Dekreet van Canopus in 238 v.C., en die Memphis-verordening van Ptolemeus IV, c. 218 v.C. Die Rosettasteen is nie meer uniek nie, maar dit was die noodsaaklike sleutel tot die moderne begrip van antieke Egiptiese literatuur en beskawing. Die term 'Rosettasteen' word nou gebruik om te verwys na die noodsaaklike leidraad tot 'n nuwe kennisveld.

  1. "British Museum Collection Online: The Rosetta Stone". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Julie 2016. Besoek op 30 Maart 2017.

Developed by StudentB