Skandinawiese bergreeks

Die Skandinawiese bergreeks of Skandes (Fins: Skandit; Noors: Kjølen; Sweeds: Skanderna; vroeër ook Skandinawiese Alpe genoem^[1]) is 'n bergreeks op die Skandinawiese Skiereiland vanaf die Noorse Skagerrakkus in die suide tot by die Noord-Kaap in die noorde streek. Dit het 'n lengte van sowat 1 700 km en is tot 320 km wyd. Veral Noorweë en Swede beslaan 'n groot deel van die bergreeks, maar 'n klein deel is ook in Noord-Finland geleë. Langs die Finse oosgrens in 'n suidelike rigting streek die afplattende uitloper Maanselkä wat ook na Rusland streek. Die noordelike deel vorm nie net die grens tussen Noorweë en Swede nie, maar ook Skandinawië se waterskeiding. In die Noorse deel Jotunheimen is Noord-Europa en Noorweë se hoogste berg geleë: Galdhøpiggen met 'n hoogte van 2 469 m. Swede se hoogste berg, Kebnekaise met 'n hoogte van 2 097 m, is ook in die Skandinawiese bergreeks geleë en Haltitunturi, met 'n hoogte van 1 324 m is die hoogste berg van Finland.

Die naam is afgelei van Skandinawië wat in kulturele opsig veral die lande Denemarke, Noorweë en Swede insluit. Dié naam is op sy beurt ontleen aan die streek Skone, die mees suidelike deel van die Skandinawiese Skiereiland, wat nou aan Swede behoort, maar tot in die 17de eeu deel was van Denemarke en die oorspronklike tuisland van die Dene is. In Skandinawië verwys die term Fjell nie net na die Skandinawiese bergreeks nie, maar oor die algemeen ook na 'n hooggebergte of bergtoendra.

1. ↑ (de) Skandinavische Alpen. In: Pierer’s Universal-Lexikon, Band 16, vierde uitgawe, Altenburg 1863, bl. 162