Taal

'n Muurskildery in Teotihuacán, Meksiko (ca. 200 n.C.) wat 'n persoon uitbeeld met 'n banderol uit sy mond, wat spraak simboliseer.
Wigskrif is die eerste bekende vorm van geskrewe taal, maar gesproke taal loop skryfkuns vooruit met ten minste tienduisende jare.
Twee meisies wat Amerikaanse gebaretaal leer.
Braille-skrif verteenwoordig taal in 'n tasbare vorm.

Taal is die menslike vermoë vir die aanleer en gebruik van ingewikkelde stelsels van kommunikasie, en 'n taal is enige spesifieke voorbeeld van so 'n stelsel. Die wetenskaplike bestudering van taal word linguistiek of taalkunde genoem.

Ramings oor die aantal tale in die wêreld wissel tussen 6 000 en 7 000. Enige akkurate raming steun egter op 'n gedeeltelik arbitrêre onderskeiding tussen tale en dialekte. Natuurlike tale word gepraat of gewys, maar enige taal kan gekodeer word na sekondêre media met behulp van hoorbare of tasbare stimuli, byvoorbeeld skrif, braille of fluit. Dit is moontlik omrede menslike taal modaliteit-onafhanklik is. Met gebruik as algemene konsep, kan "taal" verwys na die kognitiewe vermoë om komplekse kommunikasiestelsels aan te leer en te gebruik, of om die stel reëls wat hierdie stelsels opmaak te beskryf, of die stel uitsprake wat gelewer kan word vanuit die reëls. Alle tale steun op die proses van semiose, om tekens in verband te bring met spesifieke betekenisse. Mondelingse en gebaretale bevat 'n fonologiese stelsel wat beheer hoe simbole gebruik word om reekse bekend as woorde of morfeme te vorm, en 'n sintaktiese stelsel wat weer beheer hoe woorde en morfeme saamgevoeg word om uitdrukkings en sinsdele te vorm.

Menslike taal is uniek aangesien dit die eienskappe van produktiwiteit, rekursie en verplasing, besit en omdat dit totaal afhanklik is van sosiale konvensie en aangeleer moet word. Die ingewikkelde struktuur leen homself tot 'n heelwat wyer reeks van moontlike uitdrukkings en gebruike as enige bekende stelsel van dierkommunikasie. Taal, word vermoed, het ontstaan nadat vroeë hominine begin het om geleidelik hulle primaat-kommunikasiestelsels te verander en die vermoë bekom het om 'n teorie te vorm van 'n ander se gedagtes en 'n gedeelde intensionaliteit.

Hierdie ontwikkeling, word soms bespiegel, het saamgeval met die vergroting in breinvolume, en heelwat taalkundiges beskou die evolusie van die strukture van taal as spesifiek vir kommunikatiewe en sosiale doeleindes. Taal word op verskeie plekke in die menslike verstand verwerk, maar veral in Broca en Wernicke se sentrum. Mense leer taal van vroeg af aan deur sosiale interaksie in hul kinderjare, en kinders praat gewoonlik al vlot rondom driejarige ouderdom. Die gebruik van taal is diep gewortel in die menslike kultuur. Daarom, bykomend tot sy streng kommunikatiewe gebruike, het taal ook verskeie sosiale en kulturele gebruike, soos die aandui van groepsidentiteit, sosiale stratifikasie asook sosiale versorging en vermaak.

Tale ontwikkel en diversifiseer met tyd, en die geskiedenis van hul evolusie kan gerekonstrueer word deur moderne tale te vergelyk om vas te stel watter eienskappe hulle erftale moes besit vir die latere stadiums om te kan voorkom. 'n Groep tale wat afstam van 'n gesamentlike voorganger staan bekend as 'n taalfamilie. Die mees gesproke tale in die wêreld vandag behoort aan die Indo-Europese familie, wat tale insluit soos Engels, Spaans, Portugees, Russies en Hindi; die Sino-Tibettaanse tale, wat Mandaryns, Kantonees en nog heelwat ander insluit; die Afro-Asiatiese familie wat uit Arabies, Amharies, Somalies en Hebreeus bestaan; en die Bantoetale wat Swahili, Zoeloe, Shona en honderde ander tale insluit wat regdeur Afrika gepraat word. Die konsensus is dat tussen 50% en 90% van die tale wat tans gepraat word uitgesterf sal wees teen 2100.[1][2]

  1. Austin & Sallabank (2011)
  2. Moseley (2010)

Developed by StudentB