Tegnesium

43 molibdeen ← tegnesium → rutenium Mn ↑ Tc ↓ Re Periodieke tabel
Algemeen
Naam, simbool, getal	tegnesium, Tc, 43
Chemiese reeks	oorgangsmetale
Groep, periode, blok	7, 5, d
Voorkoms
Atoommassa	98 g/mol g/mol
Elektronkonfigurasie	[Kr] 4d5 5s2
Elektrone per skil	2, 8, 18, 13, 2
Fisiese eienskappe
Toestand	vastestof
Digtheid (naby k.t.)	11.5 g/cm³
Smeltpunt	2430 K (2257 °C)
Kookpunt	~5200 K (~4927 °C)
Smeltingswarmte	24 kJ/mol
Verdampingswarmte	660 kJ/mol
Sp. warmtekapasiteit	(25 °C) 210 J/(kg·K)
Atoomeienskappe
Kristalstruktuur	heksagonaal
Strukturbericht-kode	A3
Oksidasietoestande	2, 4, 5, 6, 7 (sterk suur oksied)
Elektronegatiwiteit	1,9 (Skaal van Pauling)
Ionisasie-energieë	1ste: 702 kJ/mol
	2de: 1470 kJ/mol
	3de: 2850 kJ/mol
Atoomradius (ber.)	135 pm
Kovalente radius	156 pm
Diverse
Magnetiese rangskikking	paramagneties
Termiese geleidingsvermoë	(300 K) 50,6 W/(m·K)
CAS-registernommer	7440-26-8
Vernaamste isotope
Isotope van Tegnesium iso NV halfleeftyd VM VE (MeV) VP 97Tc sin 2,6×106 j e 0,320 97Mo 98Tc sin 4,2×106 j β- 1,796 98Ru 99Tc sin 211,100 j β- 0,294 99Ru
Portaal Chemie

Tegnesium is 'n chemiese element in die periodieke tabel met die simbool Tc en atoomgetal van 43. Die chemiese eienskappe van hierdie silwergrys, radio-aktiewe, kristallyne oorgangsmetaal lê iewers tussen renium en mangaan. Die isotoop met die kortste leeftyd, Tc-99m, word gebruik in die kerngeneeskunde om sekere soorte kankers mee te diagnoseer. Tc-99 word gebruik as 'n gammastraalvrye bron van betastrale en sy pertegnaat-ioon kan moontlik gebruik word as korrosieweerder in staal (hierdie gebruik word egter beperk vanweë tegnesium se radio-aktiwiteit).

Dmitri Mendelejef het baie van die eienskappe van element 43, wat hy ekamangaan genoem het, lank voor die ontdekking daarvan voorspel. In 1925 het Ida Tacke-Noddack, Walter Noddack en Otto Carl Berg beweer dat hulle element 43 ontdek het. Hulle het dit "masurium" genoem.^[1] Later het wetenskaplikes dit egter nie kan bevestig nie. In 1937 was die isotoop Tc-97 die eerste element wat kunsmatige vervaardig word, vandaar die naam (vanuit die Griekse technètos, wat kunsmatig beteken). Die meeste tegnesium wat op aarde geproduseer word, is 'n neweproduk van die fisie van uraan-235 in kernreaktore en word onttrek vanuit die kernstawe. Geen isotoop van tegnesium het 'n halfleeftyd van langer as 4.2 miljoen jaar (Tc-98) nie, dus het die waarneming daarvan in rooi reuse in 1952 die teorie ondersteun dat sterre ook swaarder elemente kan vervaardig. Op aarde kom tegnesium slegs natuurlik in uraanerts as 'n produk van spontane fisie voor; die hoeveelhede is uiters klein, maar die teenwoordigheid is nogtans vasgestel.

1. ↑ royal society.