Piet Mondrian

Dr Piet Mondrian (äigentlig Pieter Cornelis Mondriaan; * 7. Merz 1872 z Amersfoort, Niiderland; † 1. Februar 1944 z Nöi York) isch e niiderländische Mooler vo dr klassische Modärne. Er het d Stilrichdig vom Neoplastizismus begründet und gältet as dr wichdigst Verdräter vom niiderländische Konstruktivismus und vo dr Konkreten Kunst. Er het mit sim spöötere Wärk zu de Begründer vo dr abstrakte Moolerei ghöört.

Dr Mondrian het um 1900 im impressionistische Stiil vo dr Haager Schuel afo moole. Vo öbbe 1908 aa isch er under em Iifluss vom Vincent van Gogh und vom Fauvismus gstande. 1911 isch er uf Bariis und isch under em Iifluss vom Georges Braque und Pablo Picasso Kubist worde. Vo de 1920er Joor aa het dr Mondrian sini bekannte, sträng geometrische Gmäld gmoolt, wo zum Neoplastizismus zellt wärde. Iiri charakteristischi Struktur us eme schwarze Raster, verbunde mit rächteggige Flechene in de Grundfarbe wird bis in d Gegewart in dr Kunst, Archidekduur, Moode, Wärbig und Populärkultur zitiert. As Kunsttheoretiker und Mitbegründer vo dr Künstlerveräinigung De Stijl het dr Mondrian under anderem d Schrift Le Néo-Plasticisme gschriibe, wo 1925 uf Dütsch as Bauhuusbuech Nr. 5 under em Ditel Neue Gestaltung. Neo-Plastizismus, Nieuwe Beelding veröffentligt worde isch. D Wärk wo z Nöi York im Exil vo 1940 aa entstande si, het er wie Mosaik in d Brimärfarbe ufglööst und isch eso über die früenere stränge Komposizioone äwägg choo zun ere nöije musikalische Rhüthmisierig vom Motiv.