Thema (Musik)

In dr Muusig isch e Thema e charakteristische musikalische Gedanke, wo in sich zue oder offe cha si und wo s Resultaat isch us Motiv und wie si witergspunne und im ene Stück, Satz oder Satzdäil witerverarbäitet und veränderet wärde.

Nit jeedi Muusig basiert uf Themene. S Thema spiilt in dr öiropäische Muusig sit dr Rönessans e wichdigi Rolle für Komposizioone, bsundrigs vom Barock und dr Klassik aa. In dr Volksmuusig, wo mündlig überliiferet wird, reedet mä nit vo Themene, sondern vo charakteristische Lied-, Danz- und Melodieforme. Im Modern Jazz und speziell im Bebop brucht mä vilmol au dr Begriff bebop head.

Dr Begriff vom „Thema“ brucht mä vor allem in dr stränge Form vo dr Fuge, wo für d Muusig vom Barock tüpisch isch: D Fuge foot immer mit ere äinzelne Stimm aa, wo s Thema vorstellt. Die Iigangsmelodii vo dr Hauptstimm, wo denn nonig begläitet isch, isch also mit em Thema identisch. Witeri Stimme chömme drzue, wo s Thema düen ufnee, wo s uf andere Doonstuefen widerhole und sich mit de andere Stimme zum ene kunstvolle Gflächt düen verbinde. S Thema isch nit s äinzige Material, wo kompositorisch witerverarbäitet wird und dr Lauf vom Wärk bestimmt, aber s isch s wääsentlige. Drbi cha s noch de Reegle vom Kontrapunkt uf e Hufe Arte veränderet wärde.

In dr Klassik het s Thema die zentrali Stelli in dr Exposizioon vo dr Form vom Sonatesatz überchoo. Es chunnt dört as Melodii vor, wo begläitet wird und mäistens sträng sümmetrisch gliideret isch. Näben em git s e Kontrastthema. Us de Motiv und Figure vo bäide Themene entwicklet dr Komponist denn dr middleri Däil vom Haupsatz vo dr Sonate, d „Duurefüerig“, bevor d „Reprise“ d Usgangsthematik widerholt und s Stück abschliesst.

In dr Romantik isch mä mit em Thema as sälbständigi Idee, wo melodisch, harmonisch und rhythmisch isch, weniger sträng umgange, und mä het s nüme so klar chönne abgränze wie vorhäär. Bim Schumann het zum Bischbil s Ideal vo dr „unändlige“ Melodii, wo nie ufhöört, e wichdigi Rolle gspiilt.

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Thema_(Musik)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.