Ixuela

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

A ixuela ye una ferramienta con tozuel d'acero feita ta treballar a madera (fustiata), esvuadando especialment trallos u vigas, u ta la factura d'as bacías tradicionals. Tecnicament ye una evolución d'as estrals por lo suyo emplego, en fendo cambear l'anglo d'a fuella suya, de paralelo dica perpendicular respecto de l'astil. D'ixa maniera, se conseguió que en trucando la fusta, o trucazo no fuese si que paralelo a la superficie, usualment a favor d'as augüeras d'o material, fendo que s'alzase d'un regular nomás una capa superficial d'éste por cuentas d'ubrir-se la pieza de tot como gosa pasar con a estral.

O emplego d'as ixuelas ye muit vinclato con a fayena de fusteyata tradicional, y ye perdendo-se a saber-las priesas en os zaguers anyos en os paises occidentals.

As variants mes chiquetas en mida que s'emplegan en o treballo d'a fusta (fustiata) reciben o nombre d'ixoletas u ixolons.