Masclo

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
O toro ye o masclo d'a especie Bos taurus.

Masclo u masto (d'o latín <MASCULUS)[1] ye o substantivo que designa a os individos de sexo masculín d'una especie. A cuentra ye a fembra. L'adchectivo relativo a os masclos ye «masculín/o».

En a mayoría d'animals con sexos deseparaus, o masculín ye o solo sexo que produz gametos móbils. En o caso d'o reino animal, istes gametos reciben o nombre d'espermatozoides. En a mayoría de casos, o espermatozoide tiene una mida muito menor que a d'o gameto femenín, l'ovulo, y ye iste zaguero lo qui alporta os nutrients necesarios lo menos ta las primeras fases d'o desarrollo embrionario, que se desviene dimpués d'a fecundación.

Anque o caso d'os animals ye o mas conoixiu de diferenciación entre sexos, tamién se troba dimorfismo sexual en belatros organismos. Por eixemplo, cualques especies de plantas, fongos y algas diatomeas (entre belatros) producen gametos masculins y femenins. D'entre as plantas, cuan os gametos femenins y os masculins os produz o mesmo eixemplar (piet), se diz que se tracta d'una especie monoica. Por contra, cuan i ha piez que producen exclusivament gametos femenins y atros que es producen exclusivament masculins, se tracta d'una planta dioica. En iste zaguer caso, s'accepta que se le diga a uns eixemplars «fembras» y a os atros «masclos».

  1. (es) Francho Nagore Laín: Vocabulario de la Crónica de San Juan de la Peña (versión aragonesa, s. XIV), Universidat de Zaragoza, 2021, ISBN 978-84-1340-315-1, p.301

Developed by StudentB