Anatolia

Anatolia
Alministración
Tipu d'entidá	península
Nome llocal	Anadolu (tr)
Xeografía
Coordenaes	39°N 35°E / 39°N 35°E / 39; 35
Superficie	756000 km²
Llenda con	Llevante mediterraneu y Mesopotamia
Puntu más altu	Monte Ararat
Demografía

Anatolia^[1] (del griegu: anatholé, oriente; en turcu Anadolu, "este" o "alba"), tamién nomada Asia Menor (en griegu medieval y modernu Μικρά Ἀσία 'Mikrá Asía', "la pequeña Asia"; en turcu, Küçük Asya), Asia turca, península d'Anatolia o meseta d'Anatolia, ye una península allugada nel Oriente Mediu, que forma la parte asiática de Turquía. Llenda al norte col Mar Prietu, al este colos montes Tauro y col Antitauro, al sur col Mar Mediterraneu y al oeste col Mar Exéu y el Mar de Mármara. Ta separtada d'Europa pol estrechu del Bósforu.

Tradicionalmente considérase que la so llende oriental represéntala una llinia imaxinaria que xune'l golfu d'Alexandreta y el mar Prietu, arrodiada pol Altiplanu Armeniu al este y Mesopotamia al sureste, y qu'inclúi dos terceres partes del territoriu de l'actual parte asiática de Turquía. Sicasí, munches vegaes asimílase'l nome al actual territoriu asiáticu de Turquía, magar que parte delli, incluyida alministrativamente na Rexón d'Anatolia Oriental, pertenez xeográficamente al altiplanu armeniu.

Ente los griegos antiguos nomábase cenciellamente como Asia, nomatu que dempués espardióse pa tol continente.

Como ponte ente Europa y Asia, yá que xeográficamente pertenez a la segunda pero históricamente a la primera, foi abeyugu de dellos pueblos y imperios, ente los que destaquen, Troya, l'Imperiu Hitita, Frixa, Lidia, l'Imperiu Bizantín y l'Imperiu Otomanu. Los antiguos habitantes de la península falaben llingües estinguíes darréu, una y bones foron reemplazaes pol griegu, faláu na zona dende la dómina d'estos hasta la cayida del imperiu bizantín. La turquificación d'Anatolia entamó nel sieglu XII, na dómina del Imperiu selyúcida, y siguió embaxu l'Imperiu otomanu, dende finales del sieglu XIII hasta'l XX. Pese a ello, entá hai minoríes que falen delles llingües non turques n'Anatolia: curdu, neoarameo asiriu, armeniu, árabe, laz, xeorxanu y griegu.

1. ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: hitita