Back Сталин, Иосиф Виссарион-иԥа Abkhazian Josef Stalin Afrikaans Josef Stalin ALS ጆሴፍ ስታሊን Amharic Josef Stalin AN Iosep Stalin ANG जोसेफ़ स्टालिन ANP يوسف ستالين Arabic ܝܘܣܦ ܣܛܐܠܝܢ ARC جوزيف سطالين ARY
 |
Gwellaat ar pennad-mañ a vo ret a-raok ma vo gallet lavarout ez eo ur pennad a live holloueziadurel, ken e-keñver danvez, ken e-keñver brezhoneg.
Ma fell deoc'h reiñ hoc'h ali, resisaat petra zo da wellaat, grit e pajenn ar gaozeadenn.
|
| Reizh pe jener | paotr  |
|---|---|
| Bro ar geodedouriezh | Impalaeriezh Rusia, Russian Socialist Federative Soviet Republic, Unaniezh ar Republikoù Sokialour ha Soviedel |
| Lealded | Unaniezh ar Republikoù Sokialour ha Soviedel |
| Anv e yezh-vamm an den | იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი, Иосиф Виссарионович Джугашвили |
| Anv ganedigezh | იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი |
| Anv-bihan | Ioseb |
| Anv-familh | Stalin |
| Lesanv | Сталин |
| Moranv | Коба, Uncle Joe |
| Deiziad ganedigezh | 18 Kzu 1878 |
| Lec'h ganedigezh | Gori |
| Deiziad ar marv | 5 Meu 1953 |
| Lec'h ar marv | Kuntsevo Dacha |
| Doare mervel | abeg naturel |
| Abeg ar marv | cerebral hemorrhage |
| Lec'h douaridigezh | Kremlin Wall Necropolis |
| Tad | Besarion Jughashvili |
| Mamm | Keke Geladze |
| Breur pe c'hoar | Joseph Davrichachvili, Mikhail Jughashvili, Giorgi Jughashvili |
| Pried | Ekaterina Svanidze, Nadezhda Alliluyeva |
| Kompagnun(ez) | Lidiya Pereprygina |
| Familh | Stalin family |
| Yezh vamm | jorjieg |
| Yezhoù komzet pe skrivet | jorjieg, rusianeg |
| Yezh implijet dre skrid | jorjieg, rusianeg |
| Micher | politiker, reveulzier, opinion journalist, statesperson, yezhoniour |
| Tachenn labour | reveulzier, politiker, opinion journalist |
| Implijer | Pravda, Brdzola, Tbilisi Observatory, galloud publik |
| Bet war ar studi e | Tbilisi Theological Seminary, Gori school |
| Lec'h labour | Sant-Petersbourg, Moskov |
| Deroù ar prantad labour | 1895 |
| Dibenn ar prantad labour | 1953 |
| Strollad politikel | Strollad Komunour an Unaniezh Soviedel, Mesame Dasi, Russian Social Democratic Labour Party, Russian Social Democratic Labour Party (bolshevik) |
| Relijion | dizoueegezh |
| Vehicle normally used | ZIS-115 |
| Liv an daoulagad | dark brown |
| Liv ar blev | blev rous |
| Partner in business or sport | Winston Churchill, Franklin Delano Roosevelt |
| Grad milourel | Marshal of the Soviet Union, Generalissimus of the Soviet Union |
| Skour lu | Lu Ruz |
| List of works | Joseph Stalin bibliography |
| Anvet diwar | Jozef |
| Luskad | Marksouriezh-leninouriezh |
| Ideologiezh politikel | Stalinouriezh |
| Levezonet gant | Karl Marx, Vladimir Lenin |
| Darvoud-alc'hwez | Turukhansk exile of Joseph Stalin |
| Bet kinniget evit | Priz Nobel ar Peoc'h, Priz Nobel ar Peoc'h |
| Oberennoù zo en dastumad | NIOD Institute for War, Holocaust and Genocide Studies |
| Statud e wirioù aozer | Ar gwirioù aozer ne dalvezont ket ken |
| Facial hair | Mourroù, handlebar moustache, walrus moustache |
Iosif Visarionovitch Djougachvili (იოსებ ბესარიონის ძე ჯუღაშვილი, Ioseb Besarionis dse Djouc'hachvili e jorjieg ) (ganet d'an 21 a viz Kerzu 1879 - marvet d'ar 5 a viz Meurzh 1953) e oa anv gwirion Jozef Stalin (Иосиф Сталин, Iosif Stalin), ur politikour ha penn-Stad soviedat, a orin jorjiat. Lesanvet Sosso (berradur Iosif) pa oa bugel, lesanvet e voe goude-se Koba (adal un haroz pobl jorjiat) e-pad e c'hentañ bloavezhioù stourm kuzhet. Diwar an anv rusek сталь (stal) a dalvez kement ha "dir" e teu e lesanv istorel. Lesanvet e oa ivez Vojd (ar sturier) pe tad bihan ar pobloù.
Sekretour Meur ar strollad komunour soviedel adalek 1922 e voe,ha goude-se e-penn an URSS etre fin ar bloavezhioù 1920 betek e varv e 1953. Lakaet en doa e-plad un diktatouriezh personel gwadus : hervez an istorourien (Daveoù a vank) e vefe kiriek eus marv etre 3 hag 20 milion a dud.
Dre obererezhioù kuzh ha war hir dermen, kement hag emglevioù lies e-touez luskadoù ar strollad bolchevik e c'hellas implijout ar polis politikel evit bezañ penn nemetañ ar strollad nemetañ. Goustadik e voe kemmet URSS e stumm ur renad hollveliek gant un azeulerezh rediet dezhañ.
Broadelaat a reas an holl douaroù hag industrielezhioù. Reiñ a reas lañs d'ar greanterezh gant planioù pempbloaziek evit an URSS. Kement-se a voe kaoz d'ur goust denel ha sokial ramzel. E ren hir a voe diazezet war ar spont, ar flatrerezh, ar barnadennoù d'ar marv pe d'ar Goulag evit milionoù a dud, dreist-holl e-pad ar c'holiktivizadur ha Spurjoù meur 1936-1937.
Kiriek e voe eus diblasadegoù poblañsoù lies ha ramzel, gant dezougen ret ur 15 bennak a bobloù minorelezhioù broadel, ha deus diazezadur ret pobloù kantreerien Azia Kreiz. Nac'het en doa asantiñ e vije bet eus barradoù naonegezh drastus 1932-1933 (Holodomor) ha naonegezh 1946-1947. Ar re-se a oa bet krouet evit ul lod bras dre ur politikerezh dizamant urzhiadoù ret produerezhioù an douar war ar maezioù.
Implij ar propaganda hag ar spurjañ tud pe an adskrivañ dielloù a oa un elfenn diazez da ren hollc'halloudek stalin(Ali personel)
.
An eñvor a vez eus Stalin a chom stag gant trec'h milourel ar Gevredidi war an Alamagn nazi dre ma oa bet an Unvaniezh soviedel un aktour penn d'an trec'h. Goude tagadenn an URSS gant Alamagn an Trede Reich d'an 22 a viz Even 1941, an Oberiadur-brezel Barbarossa, an URSS a oa bet tost da gouezhañ en e foull met dre golloù denel ha dafar ramzel e oa bet trec'het an enebour. Kement-se a zegasas ur brud bedel da Stalin hag a roio harp d'e c'halloud war an impalaeriezh ledet eus harzoù kornôg ar Republik Demokratel Alamagn betek ar Meurvor Habask.
D'an 9 a viz C'hwevrer 1946, Stalin a reas ur brezegenn foran, ar pezh a oa ral, e bal dezhañ embann sklaer ne oa ket kenglotus ar gomunouriezh hag ar gapitalouriezh. Lakaet en devoa ivez war-raok e oa o tont war-wel ur stourm evit an danvezioù diazez hag ar marc'hadoù ekonomikel. An Eil Brezel-bed na oa bet hervezañ nemet hini diwezhañ un heuliad brezelioù a echufe pa drofe an holl vroioù d'ar gomunouriezh. Stalin a gendalc'has gant an hent-se e-pad peurrest e ren o tegas ar Brezel Yen.