Ruteniom

Ruteniom
Teknetiom – Ruteniom – Rodiom
Fe Ru Os Taolenn beriodek
Niver atomek	44
Rummad kimiek	Metaloù ardreuzat
Strollad	8
Trovezh	5
Aozadur elektronek	[Kr] 4d7 5s1
Niver oksidadur	+3
Tredanleiegezh	2,2
Skin atomek	132,5
Tolz atomek	101,7

Un elfenn gimiek eo ar ruteniom ; Ru eo e arouez kimiek, 44 e niver atomek ha 101,7 e dolz atomek. Ur metal ardreuzat eo.

Teskad ar palladiom (TaP) a reer eus ar metaloù ardreuzat ₄₄Ru, ₄₅Rh, ₄₆Pd, ₇₆Os, ₇₇Ir ha ₇₈Pt. Ral-tre eo ar ruteniom, ha ne vez kavet nemet kevret gant unan eus metaloù TaP — ar platin, an osmiom hag an iridiom peurliesañ. E mengleuzioù nikel dreist-holl e kaver TaP, ha ruteniom neuze.
Nebeut-tre ag elfennoù eus TaP a vez tennet eus an douar, war-dro 400 tonennad hepken e 2011, enno un 12 tonennad rutenium hepken a vloaz da vloaz. Eus Suafrika e teu TaP dreist-holl, heuliet gant Rusia, Kanada, Stadoù-Unanet Amerika ha Zimbabwe kent Kolombia hag ar broioù all.^[1]

1. ↑ United States Geological Survey (en) Liamm oberiant 18 HER 12