Anadolija

Anadolija (na grčkom, ανατολή, anatolē) je oblast^[1] u Jugozapadnoj Aziji, koja danas otprilike odgovara azijskom dijelu Turske. Doslovno značenje riječi je "izlazak sunca" ili "istok," a često je korištena u svom latinskom obliku Asia minor,^[2] Mala Azija.

Zbog svog strateškog položaja kao raskrsnica između Azije i Evrope, Anadolija je bila kolijevka različitih civilizacija od prahistorije naovamo, počevši od neolitskih naselja poput Çatalhöyüka i Troje, koja je počela u neolitsko doba i nastavila se do željeznog doba.

Među glavne civilizacije i narode koji su se bilo nastanili u Anadoliji ili je osvojili spadaju Kolhijani, Hatijani, Luvijani, Hititi, Frigijci, Krimljani, Lidijci, Persijanci, Kelti, stari Grci, Pelazgi, Armenci, Rimljani, Goti, Kurdi, Bizantijci, i Turci Seldžuci i Osmanlije. Pomenuti narodi su pripadali različitim etničkim i jezičkim tradicijama. U pisanoj istoriji, Anadolci su govorili kako indoevropske tako i semitske jezike, kao i druge jezike nepoznatog srodstva i pripadnosti.

Stanovnici današnje Anadolije pretežno govore turski, jezik koji su Turci donijeli osvajanjem Anadolije, počevši sa osnivanjem Seldžučkog carstva u 11. vijeku. Međutim, sve do početka 20. vijeka, Anadolija je bila višeetnička; međutim događaji i političke prilike s početka 20. vijeka, doprinijeli su etničkom "pročišćavanju" Anadolije. Turci u Trakiji, današnjem evropskom dijelu Turske, su prisilno prebačeni u Anadoliju, za vrijeme Balkanskih ratova. Nakon Sporazuma u Lausanni, Grčka i Turska su "razmijenile" svoje stanovništvo šaljući Turke iz Grčke u Tursku, a Grke iz Turske u Grčku. (Međutim, ovo nije bilo spečifično samo sa Anadoliju - cijeli Balkan, uključujući Bosnu i Hercegovinu, Srbiju, Makedoniju, Bugarsku i Grčku, je prošao kroz isti proces otprilike u isto vrijeme.) Značajna kurdska etnička i jezička manjina, koja u današnjoj Turskoj broji možda do 10 miliona stanovnika, živi na istoku i jugoistoku Anadolije, u tzv. "Kurdistanu."

1. ^ "Anatolia | Definition, History, Map, People, & Facts | Britannica". www.britannica.com (jezik: engleski). Pristupljeno 13. 5. 2023.
2. ^ "History of Anatolia | All About Turkey". www.allaboutturkey.com. Pristupljeno 13. 5. 2023.