Back أديم ظاهر Arabic Ektoderma Azerbaijani Эктадэрма Byelorussian Ектодерма Bulgarian Ectoderma Catalan Ektoderm Czech Ektoderm German Ectoderm English Ektodermo Esperanto Ectodermo Spanish
| Ektoderm | |
|---|---|
 Organi – tvorevine ektoderma | |
 Presjek embrionskog diska Vespertilio murinus. | |
| Detalji | |
| Dani | 16 |
| Prekurzor | Vanjski klicin list |
| Identifikatori | |
| Gray's | p.48 |
| MeSH | A16.254.425.273 |
| FMA | 69070 |
| Anatomska terminologija | |
Plava = Ektoderm
Zelena = Endoderm
Žuta = Blastocel (žumačana kesa)
Ljubičasta = Arhenteron (pra-stomak)
Ektoderm ili epiplast (grč. ekto- = van + -derma = koža), je vanjski, od tri sloja ćelija koji nastaje od vanjskog klicinog lista dvoslojne gastrule svih višećelijskih životinja. Iz njega, tokom diferencijacije nastaju koža i kožne tvorevine, usna šupljina i analni otvor, nervni sistem i čula. Prema tome, od njega se formiraju kičma, periferni nervni sistem i mozak zubna caklina i epiderma (vanjski dio pokrovnog sistema). Iz ektoderma se također formira nosnice, znojne žlijezde, kosa i nokti.[1]
Druga dva sloja nastaju od unutrašnjeg (endoderm) i srednjeg (mezoderm klicinog lista. Ektoderm, dakle, prvi (vanjski) od dva početna sloja klicinih ćelija.[2][3]
Kod kičmenjaka, početni ektoderm se diferencira u površinski ektoderm, nervni greben i nervnu cijev. Nervni greben i cijev se označavaju zajedničkim nazivom neuroektoderm.[4]
- ^ Gilbert F. G. (2010): Developmental biology, 9th ed. Sunderland, MA: Sinauer Associates.
- ^ Sofradžija A., Šoljan D., Hadžiselimović R. (2000): Biologija 1, Svjetlost, Sarajevo, ISBN 9958-10-686-8.
- ^ Hadžiselimović R., Maslić E. (1999): Osnovi etologije – Biologija ponašanja životinja i ljudi. Sarajevo Publishing, Sarajevo, ISBN 9958-21-091-6.
- ^ Langman's Medical Embryology, 11th edition. 2010.