Back Galileo Galilei Afrikaans Galileo Galilei ALS ጋሊልዮ Amharic Galileo Galilei AN गैलिलियो गैलिली ANP غاليليو غاليلي Arabic ڭاليليو ڭاليلي ARY جاليليو جاليلى ARZ গেলিলিঅ’ গেলিলি Assamese Galileo Galilei AST

Galileo Galilei

Galileo Galilei
Rođenje (1564-02-15) 15. februar 1564.
Pisa, Firentinsko vojvodstvo, Italija
Smrt8. januar 1642(1642-01-08) (77 godina)
Arcetri, Veliko vojvodstvo Toskana, Italija
DržavljanstvoItalijan
InstitucijaUniverzitet u Pisi
Univerzitet u Padui
Alma materUniverzitet u Pisi

Galileo Galilei (15. februar 1564 – 8. januar 1642)[1] bio je italijanski matematičar, fizičar, izumitelj i astronom. Obično ga se naziva "ocem moderne opservacione astronomije", "ocem moderne fizike", "ocem nauke", kao i "ocem moderne nauke",[2] te smatra polimatom. Rođen je u gradu Pisa, tada u sastavu Firentinskog vojvodstva.[3]

Galileo je proučavao brzinu, gravitaciju i slobodni pad, princip relativnosti, inerciju, kretanje projektila, a također je radio u primijenjenoj nauci i tehnologiji, opisujući svojstva klatna i "hidrostatičkih vaga". Izumio je termoskop i razne vojne kompase, a koristio je teleskop za naučna posmatranja nebeskih objekata. Njegov doprinos opservacijskoj astronomiji uključuje teleskopsku potvrdu faza Venere, posmatranje četiri najveća satelita Jupitera, posmatranje Saturnovih prstenova i analizu lunarnih kratera i sunčevih pjega.

Pronašao je zakone slobodnog pada tijela,[4] prvi uveo opitnu metodu i matematičko formuliranje fizičkih zakona i na taj način postavio temelje klasične fizike. Otkrio je cikloidu i njenu primjenu na lukove mostova. Osnovao je balistiku, određujući paraboličku putanju zrna. Konstruirao je prvi termoskop. 1610. godine je izradio poznati Galilejev durbin[5] sa uvećanjem od 20x, na temelju već postojećeg koji je imao uvećanje od 10x, i njime otkrio planine na Mjesecu, četiri Jupiterova satelita koji nose i njegovo ime, i zvjezdanu konstrukciju Mliječne staze.[6] Otkrio je da i planeta Venera ima iste faze kao i Mjesec.[7]

U svom djelu Dialogo sopra i due massimi sistemi del mondo tolemaico e copernicano, objavljenog u Firenci 1632. godine, iznio je učenje heliocentričnog sistema i zbog toga ga je inkvizicija 1633. godine stavila u okove i odvela u Rim, kod pape Urbana VIII. Poslije dvije sedmice provedene u karanteni na insistiranje Ferninanda II. de Medicia, premješten je u rezidenciju toskanskog konzula. U aprilu 1633. godine je inkvizicija počela njegovo ispitivanje,[8] da bi sa suđenjem počela 22. juna 1633. godine i u namještenom sudskom procesu ga osudila na odricanje od svog učenja, na što je on i pristao, bojeći se da ga ne bi zadesila ista sudbina kao i Giordana Bruna iz godine 1600, i na zatvor neodređenog trajanja, što je kasnije papa Urban VIII. pretvorio u konfinaciju (kućni pritvor).[9]

Pritvoren do smrti u svojoj kući u Firenci, završio je svoje veliko djelo Discorsi e dimonstrazioni matematiche intorno a due nuove scienze attenenti alla meccanica, koje je objavljeno 1638. godine, a u kojem je objasnio zakone fizike i mehanike u novoj svjetlosti, po čemu se i smatra osnivačem klasične fizike i mehanike. Prvo izdanje njegovih svih knjiga izdano je u Firenci između 1842. i 1856. godine u 16 knjiga.

Dana 31. oktobra 1992. godine, 359 godina poslije procesa protiv Galileia, papa Ivan Pavao II je zatražio oprost i ukinuo presudu inkvizicije protiv Galilea Galileia.[10]

U njegovu čast, svemirska sonda napravljena za istraživanje Jupitera je nazvana njegovim imenom, kao i satelitski navigacioni sistem koji je u izradi.

  1. ^ "Galileo Galilei". crystalinks.com. Arhivirano s originala, 29. 10. 2005. Pristupljeno 10. 10. 2016.
  2. ^ "Galileo Galilei: Why is he called the father of science?". about.com. Arhivirano s originala, 11. 9. 2016. Pristupljeno 10. 10. 2016.
  3. ^ Modinos, A. (2013). From Aristotle to Schrödinger: The Curiosity of Physics, Undergraduate Lecture Notes in Physics (illustrated izd.). Springer Science & Business Media. str. 43. ISBN 978-3-319-00750-2.
  4. ^ "DAS LEBEN DES GALILEO GALILEI". eduhi.at. Arhivirano s originala, 23. 9. 2016. Pristupljeno 10. 10. 2016.
  5. ^ "Galileo Galilei". volker-fachinger.de. Arhivirano s originala, 15. 6. 2014. Pristupljeno 10. 10. 2016.
  6. ^ Lepton, Kevin. "Galileo Galilei - Father of Modern Astronomy, Physics & Science". famous-scientists.net. Arhivirano s originala, 25. 9. 2013. Pristupljeno 10. 10. 2016.
  7. ^ Nikulin, Viktor. "Biographie des Galileo Galilei". freepage.de. Arhivirano s originala, 5. 3. 2016. Pristupljeno 10. 10. 2016.
  8. ^ William R. Shea, Mariano Artigas (2003). Galileo in Rome: The Rise and Fall of a Troublesome Genius. Oxford University Press, SAD. str. 184. ISBN 9780195165982.
  9. ^ "The Galileo Project - Biography - Inquisition". rice.edu. Pristupljeno 10. 10. 2016.
  10. ^ "Galileo Biography". biography.com. A&E Television Networks. Pristupljeno 10. 10. 2016.

Developed by StudentB