Matrijarhat

Matrijarhat (lat. mater = majka + grč. archein = vladati) je oblik organizacije društva u kjem su žene, posebno majke, vođe porodice (ljdi) ili grupe (životinje) se vlast drže žene, a posebno majke. Ovakvo porodično ili društveno ustrojstvo se ponekad oznakčava i kao ginekokratja ili ginokratija.

Pojavu matrijarhata treba razlikovati od matrilinearnosti, gdje potomci svoje porijeklo identificiraju po svojoj majci, a ne po ocu, te gdje se šire porodice, klanovi i plemenski savezi formiraju po ženskim linijama. Na primjer, u jevrejskim halaškim tradicijama, Jevrejem se smatra samo ona osoba koju je rodila Jevrejka. Takva tradicija, Jevrejsko porijeklo prenosi sa majki na njihovo potomstvo.

Matrijarhat se također razlikuje i od matrilokalnosti, koje antropolozi, uključujući i populacijske genetičare upotrebljavaju za pojavu kada je autoritet majke odlučujući u porodičnim i lokalnim odnosima, odnosno gdje se muškarci iz drugih porodica ili lokalnih populacija priključuja obitelji žene, odnosno lokalnoj zajednici.^[1] U balkanskim prilikama, takvi supruzi su poznati kao domazet. Suprotna pojava, tj. masovnija udaja (prelazak) žena/ženki u drugu lokalnu populaciju ili grupu označava se kao patrilokalnost, a veoma je izražena u ruralnim lokalnim populacijama.^[2][3]

1. ^ Cavali-Sforza L. L., Bodmer W. F. (1999): The genetics of human populations. Dover PublicTIONS, Inc., Mineola, New York, ISBN 0-486-40693-8.
2. ^ Boaz N. T. (1999): Essentials of biological anthropology. Prentice Hall, New Jersey,ISBN 0-13-080793-1.
3. ^ Hadžiselimović R., Maslić E. (1999): Osnovi etologije – Biologija ponašanja životinja i ljudi. Sarajevo Publishing, Sarajevo, ISBN 9958-21-091-6.