Osmij

Osmij,  76Os
Osmij u periodnom sistemu
Hemijski element, Simbol, Atomski brojOsmij, Os, 76
SerijaPrelazni metali
Grupa, Perioda, Blok8, 6, d
Izgledplavo-sivi metal
Zastupljenost1 · 10-6 %
Atomske osobine
Atomska masa190,23 u
Atomski radijus (izračunat)130 (185) pm
Kovalentni radijus128 pm
Van der Waalsov radijus? pm
Elektronska konfiguracija[Xe] 4f145d66s2
Broj elektrona u energetskom nivou2, 8, 18, 32, 14, 2
1. energija ionizacije840 kJ/mol
2. energija ionizacije1600 kJ/mol
Fizikalne osobine
Agregatno stanječvrsto
Mohsova skala tvrdoće7
Kristalna strukturaheksagonalna
Gustoća22590[1] kg/m3
Magnetizamparamagnetičan ( = 1,5 · 10−5)[2]
Tačka topljenja3400 ± 50[3] K (3130 °C)
Tačka ključanja5273[4] K (5000 °C)
Molarni volumen8,42 · 10-6 m3/mol
Toplota isparavanja678[4] kJ/mol
Toplota topljenja31,8 kJ/mol
Pritisak pare2,52 Pa pri 3300 K
Brzina zvuka4940 m/s pri 293,15 K
Specifična toplota130 J/(kg · K)
Specifična električna provodljivost10,9 · 106 S/m
Toplotna provodljivost88 W/(m · K)
Hemijske osobine
Oksidacioni broj-2, 0, 2, 3, 4, 6, 8
Elektrodni potencijal0,85 V (OsO4 + 8H+ + 8e- → Os + 4H2O)
Elektronegativnost2,2 (Pauling-skala)
Izotopi
Izo RP t1/2 RA ER (MeV) PR
184Os

0,02 %

Stabilan
185Os

sin

93,6 d ε 1,013 185Re
186Os

1,58 %

>2,0 · 1015 god α 2,822 182W
187Os

1,6 %

Stabilan
188Os

13,3 %

Stabilan
189Os

16,1 %

Stabilan
190Os

26,4 %

Stabilan
191Os

sin

15,4 d β 0,314 191Ir
192Os

41,0 %

Stabilan
Sigurnosno obavještenje
Oznake upozorenja
prah

Lahko zapaljivo

F
Lahko zapaljivo

Nadražujuće

Xi
Nadražujuće
Obavještenja o riziku i sigurnostiR: 11-37/38-41
S: 16-26-36/37/39
Ako je moguće i u upotrebi, koriste se osnovne SI jedinice.
Ako nije drugačije označeno, svi podaci dobijeni su mjerenjima u normalnim uvjetima.

Osmium (iz grčkog osme (ὀσμή) u značenju "miris") jeste hemijski element sa simbolom Os i atomskim brojem 76. U periodnom sistemu nalazi se u 8. grupi, odnosno grupi željeza. To je tvrdi, krhki, plavkasto-svijetli prelazni metal i pripada platinskoj grupi metala. Osmij je najgušći poznati element u prirodi sa gustoćom od 22,59 g/cm3. Osim toga, on posjeduje najviši modul kompresije među svim elementima sa 462 GPa, od kojeg imaju viši samo agregirani dijamantni nanoštapići.

Biološke funkcije osmija kod čovjeka i drugih organizama nisu poznate. U tehničkom smislu, osmij se zbog svoje veoma visoke cijene koristi samo u aplikacijama gdje je ključna osobina izdržljivost i čvrstoća.

  1. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom arblaster
  2. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom weast
  3. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom arblaster2
  4. ^ a b Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom zhang

Developed by StudentB