Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
Književnost |
---|
Glavni oblici |
Žanrovi |
Mediji |
Tehnike |
Historija i spiskovi |
Rasprava |
Romantizam (Romantizam = romantično, nestvarno, nerealno) je bio umjetnički, književni, muzički i intelektualni pokret koji je nastao u Europi krajem 18. stoljeća. Djelimično je nastao kao reakcija na industrijsku revoluciju, aristokratske, društvene i političke norme tokom prosvjetiteljstva i naučne racionalizacije prirode. Najviše je utjelovljen u likovnoj umjetnosti, muzici i književnosti, ali je imao i veliki uticaj na historiografiju, obrazovanje, društvene i prirodne nauke. Imao je također značajan i kompleksan učinak na politiku zahvaljujući romantičnim misliocima koji su uticali na liberalizam, radikalizam, konzervativizam i nacionalizam.
Ovaj pokret je isticao intezivne emocije kao jedini autentični izvor estetskog iskustva stavljajući novi naglasak na emocije - strah, teror i strahopoštovanje - čime se suočio sa novim estetskim kategorijama uzvišenosti i ljepote prirode koja je narodnu umjetnost i antičke običaje izdigla do plemenite i poželjne karakteristike. U suprotnosti sa idealima racionalizma i klasicizma, romantizam je oživio srednjovjekovnost dajući naglasak umjetničkim i narativnim elementima koji su se doživljavali kao autentično srednjovjekovni kako bi izbjegli porast broja stanovnika, ubrzanu urbanizaciju i industrijalizaciju.
Iako je romantizam proizašao iz njemačkog pokreta Sturm und Drang koji je naglašavao intuiciju i emocije iznad prosvjetiteljskog racionalizma, neposredni faktori uticaja bili su događaji i ideologije koje su proizašle iz Francuske revolucije. Romantizam je visoko cijenio dostignuća "herojskih" individualista i umjetnika u podizanju kvaliteta društva. Također je promovirao individualnu maštu kao kritički autoritet i instrument povećanja slobode naspram klasičnih obrazaca oblikovanja u umjetnosti. Nakon snažnog pribjegavanja historijskim i prirodnim neizbježnostima (Zeitgeistu), u drugoj polovini 19. stoljeća se pojavio novi pokret realizam kao dijametralna suprotnost romantizmu. Propast romantizma u tom periodu je bio povezan sa višestrukim društvenim procesima, od političkih promjena do širenja nacionalizma.