Back Tuberkulose Afrikaans Tuberkulose ALS የሳንባ ነቀርሳ Amharic Tuberculosi AN क्षयरोग ANP سل Arabic سل ARZ যক্ষ্মা Assamese Tuberculosis AST टीबी AWA
Tuberkuloza ili sušica (poznata pod skraćenicama TB ili TBC) je zarazna bolest koju izaziva bakterija Mycobacterium tuberculosis.[1]
Najčešće se javlja kao tuberkuloza pluća, ali ponekad zahvata i centralni nervni sistem (meningitis), krvožilni sistem (milijarna TB), limfni sistem, genitourinarni sistem, kosti i zglobove.
Tuberkuloza je jedna od najraširenijih zaraznih bolesti u svijetu i računa se da je njome zaraženo između 2 i 3 milijarde ljudi. Svake godine se zarazi oko 9 miliona ljudi.
Devedeset posto svih zaraženih ima latentni oblik bolesti bez izraženih simptoma. Od onih koji razviju aktivnu formu bolesti, svake godine od svijetu umire 2 miliona ljudi, što čini tuberkulozu najsmrtonosnijom zaraznom bolešću iza AIDS-a.[1]
Tuberkuloza je bila opisivana u još u drevnim medicinskim tekstovima, ali je tek u 19. vijeku identificirana kao posebna bolest. Poticaj istraživanju je bila industrijska revolucija i nagli priljev stanovništva u gradove gdje se bolest brzo počela širiti među siromašnim radnicima. Tuberkuloza je, slično kao i kolera, dovela do preispitivanja higijenskih navika u svrhu prevencije.
24. marta 1882. njemački ljekar Robert Koch otkrio je uzročnika tuberkuloze. Tek je otkriće antibiotika, odnosno streptomicina godine 1946. omogućilo adekvatno liječenje. Dugo se smatralo da će tuberkuloza s vremenom biti iskorijenjena, ali je to mišljenje u posljednje vrijeme drastično promijenjeno. Razlog tome je intenziviranje protoka ljudi koji šire zarazu, epidemija AIDS-a koja slabi imunološki sistem bolesnika, te otkriće grupa bakterija koje su rezistentne na antibiotike.
Na stogodišnjicu od Kochovog otkrića 1982. godine Međunarodna unija za borbu protiv tuberkuloze i drugih plućnih bolesti “IUATLD” predložila je da se 24. mart proglasi Svjetskim danom borbe protiv tuberkuloze, s ciljem upoznavanja svjetske javnosti da je tuberkuloza (TB) i danas veliki javnozdravstveni problem.[2]
- ^ a b "Tuberculosis (TB)". www.who.int (jezik: engleski). Pristupljeno 12. 1. 2022.
- ^ Svjetski dan borbe protiv tuberkuloze