Alex Salmond

Y Gwir Anrhydeddus Alex Salmond
Prif Weinidog yr Alban
Yn ei swydd 16 Mai 2007 – 19 Tachwedd 2014
Teyrn	Elisabeth II
Dirprwy	Nicola Sturgeon
Rhagflaenwyd gan	Jack McConnell
Dilynwyd gan	Nicola Sturgeon
Arweinydd yr SNP
Yn ei swydd 3 Medi 2004 – 14 Tachwedd 2014
Rhagflaenwyd gan	John Swinney
Dilynwyd gan	Nicola Sturgeon
Yn ei swydd 22 Medi 1990 – 26 Medi 2000
Rhagflaenwyd gan	Gordon Wilson
Dilynwyd gan	John Swinney
Aelod Senedd yr Alban dros Dwyrain Swydd Aberdeen
Yn ei swydd 5 Mai 2011 – 5 Mai 2016
Rhagflaenwyd gan	Sefydlu'r etholaeth
Aelod Senedd yr Alban dros Gordon
Yn ei swydd 3 Mai 2007 – 5 Mai 2011
Rhagflaenwyd gan	Nora Radcliffe
Dilynwyd gan	Daeth yr etholaeth i ben
Etholaeth Senedd yr Alban dros Banff a Buchan
Yn ei swydd 6 Mai 1999 – 7 Mehefin 2001
Rhagflaenwyd gan	Crewyd yr etholaeth
Dilynwyd gan	Stewart Stevenson
Aelod Seneddol dros Banff a Buchan
Yn ei swydd 11 Mehefin 1987 – 6 Mai 2010
Rhagflaenwyd gan	Albert McQuarrie
Dilynwyd gan	Eilidh Whiteford
Manylion personol
Ganwyd	Alexander Elliot Anderson Salmond (1954-12-31)31 Rhagfyr 1954 Linlithgow, West Lothian, yr Alban
Bu farw	12 Hydref 2024(2024-10-12) (69 oed) Gogledd Macedonia
Plaid wleidyddol	Plaid Genedlaethol yr Alban
Priod	Moira Salmond
Cartref	Bute House, Caeredin (Official) Strichen, yr Alban (Private)
Alma mater	Prifysgol St Andrews
Galwedigaeth	Economegydd
Gwefan	Alex Salmond AGA

	Llais Salmond o ragen radio'r BBC: Desert Island Discs, 16 Ionawr 2011[2]
Problem chwarae ffeil yma? Gweler Cymorth.

Gwleidydd o'r Alban ac arweinydd Plaid Genedlaethol yr Alban (yr 'SNP') oedd Alexander Elliot Anderson Salmond (31 Rhagfyr 1954 – 12 Hydref 2024). Hyd at ei ymddiswyddiad ar 19 Tachwedd 2014 Salmond oedd pedwerydd Prif Weinidog yr Alban; parhaodd fel Aelod Senedd yr Alban dros Dwyrain Swydd Aberdeen hyd at 2016. Ar 19 Medi 2014, yn dilyn methiant yr ymgyrch dros annibyniaeth, dywedodd na fyddai'n ailsefyll fel Prif Weinidog y wlad; dywedodd "Mae fy nghyfnod i ar ben, ond mae'r freuddwyd yn fyw." Yn fwy na neb arall, ef fu prif ladmerydd dros annibyniaeth i'r Alban o'r 1990au hyd at fis Medi 2014. Ar 19 Tachwedd 2014 yn dilyn cyhoeddi ei ymddiswyddiad trosglwyddodd arweinyddiaeth ei blaid a Phrif Weinidogaeth ei wlad i Nicola Sturgeon.^[3]

1. ↑ Allardyce, Jason (26 Gorffennaf 2009). "Salmond: 'Faith is my driving force'". Llundain: Sunday Times Scotland. Cyrchwyd 26 Gorffennaf 2009.^{[dolen farw]}
2. ↑ "Alex Salmond". Desert Island Discs. 16 Ionawr 2011. BBC Radio 4. http://www.bbc.co.uk/programmes/b00xgs41. Adalwyd 18 Ionawr 2014.
3. ↑ LibBrooks. "Alex Salmond's resignation could give Nicola Sturgeon her day of destiny". the Guardian. Cyrchwyd 19 Tachwedd 2014.