Enghraifft o'r canlynol | barn y byd, mudiad athronyddol, doxastic attitude |
---|---|
Math | Anghrefydd |
Y gwrthwyneb | theistiaeth |
Yn cynnwys | Marxist‒Leninist atheism, New Atheism |
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia |
Anffyddiaeth yw, mewn ystyr eang, gwrthod y gred mewn bodolaeth Duw, duwiau, neu dduwiesau.[1] Mewn ystyr culach, safbwynt anffyddiaeth ydy nad oes dim duw neu dduwies.[2][3] Yn y bôn, anffyddiaeth yw'r absenoldeb o gredu mewn bodolaeth unrhyw dduwdod.[3][4] Cyferbynnir anffyddiaeth â theistiaeth,[5][6] sy'n honni bod un duwdod o leiaf sy'n bodoli.[6][7]
Daw'r term gwreiddiol o'r gair Groeg "ἄθεος" (atheos), sy'n golygu "heb dduw". Rhoddwyd yr enw hwn ar bobl, ynghyd â chynodiad negyddol, oedd yn gwrthod y duwiau a addolwyd gan y gymdeithas/gymuned leol. Wrth i rydd-feddyliaeth ledaenu, ynghyd ag amheuaeth wyddonol a chynnydd dilynol mewn beirniadu crefydd, culhaodd defnydd o'r gair yn ei ystyr. Dechreuodd bobl i adnabod eu hunain yn "anffyddwyr" yn ystod y 18eg ganrif.[8]
Fel arfer, mae anffyddwyr yn amheus o honiadau goruwchnaturiol, gan ddyfynnu diffyg tystiolaeth empirig. Mae anffyddwyr wedi cynnig llawer o resymau am beidio â chredu mewn unrhyw dduw neu dduwies, sy'n cynnwys y problem o ddrwg, y ddadl o ddatguddiadau anghyson, a'r ddadl o anghrefydd. Mae ymresymiadau ar gyfer anffyddiaeth yn cynnwys y rhai athronyddol, cymdeithasol, a hanesyddol. Er bod ambell i anffyddiwr wedi mabwysiadu athroniaethau seciwlar,[9][10] nid oes un ideoleg neu set o ymddygiadau a gânt eu gorfodi ar anffyddwyr.[11]
<ref>
annilys; ni roddwyd testun ar gyfer 'ref' o'r enw Nielsen-EB
<ref>
annilys; ni roddwyd testun ar gyfer 'ref' o'r enw RoweRoutledge
<ref>
annilys; ni roddwyd testun ar gyfer 'ref' o'r enw oxdicphil
<ref>
annilys; ni roddwyd testun ar gyfer 'ref' o'r enw religioustolerance
<ref>
annilys; ni roddwyd testun ar gyfer 'ref' o'r enw reldef
<ref>
annilys; ni roddwyd testun ar gyfer 'ref' o'r enw honderich