Brwydr Hastings | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Rhan Concwest Normanaidd | |||||||
Brodwaith Bayeux | |||||||
| |||||||
Cydryfelwyr | |||||||
Normaniaid gyda Llydawyr Ffleminiaid Ffrancod |
Eingl-Sacsoniaid | ||||||
Arweinwyr | |||||||
Wiliam o Normandi Alan Rufus William FitzOsbern Eustache II, Iarll Boulogne |
Harold Godwinson Gyrth Godwinson Leofwine Godwinson | ||||||
Nerth | |||||||
rhwng c. 7,000 a 12,000 | rhwng c. 5,000 a 13,000 | ||||||
Anafusion a cholledion | |||||||
c.3,000 | c.5,000 |
Adnoddau Dysgu | |
Rhestr o adnoddau dysgu ar gyfer y pwnc yma | |
---|---|
HWB | |
Trosolwg: Oes y Tywysogion | |
Adolygwyd testun yr erthygl hon gan arbenigwyr pwnc ac mae'n addas i'w ddefnyddio mewn addysg |
Ar 14 Hydref 1066, trechodd llu o Normaniaid dan arweiniad Gwilym (Wilam), Dug Normandi, y Saeson ym Mrwydr Hastings. Glaniodd Gwilym a'i wŷr yn Pevensey, ger Hastings, ar ôl hwylio o Normandi. Roedd Gwilym am hawlio coron Lloegr ac roedd yn benderfynol o'i chipio a rheoli teyrnas Lloegr. Wynebodd y Normaniaid a'r Saeson ei gilydd ar Fryn Senlac, ger Hastings, ac yno yr ymladdwyd un o'r brwydrau enwocaf erioed. Yn y frwydr, lladdwyd brenin Lloegr, Harold II, a daeth Gwilym yn frenin Lloegr yn ei le, gan ddod yn Gwilym I.
Dominyddwyd y frwydr gan dactegau'r Normaniaid. Defnyddiasant eu gwŷr saeth a'u marchogion i dorri drwy rengoedd milwyr traed y fyddin Seisnig, a ddibynai bron yn llwyr ar filwyr traed yn absenoldeb saethwyr a heb lawer o farchogion. Bu colledion trwm ar y ddwy ochr. Saethwyd y brenin Harold yn ei lygad, ac fe'i lladdwyd.[1]
Er bod gwrthryfeloedd a gwrthwynebiad wedi bod yn nodweddion yn nheyrnasiad Wiliam, roedd ei fuddugoliaeth gadarn yn Hastings yn garreg filltir bwysig yn ei goncwest o Loegr. Mae rhai haneswyr yn amcangyfrif bod tua 2,000 o’r goresgynwyr Normanaidd wedi marw adeg y frwydr ond bod dwywaith cymaint o Saeson wedi marw. Sefydlodd Wiliam fynachlog ar safle’r frwydr, gyda’r allor uchaf yn eglwys y fynachlog yn cael ei leoli yn yr union fan lle bu Harold farw.[2]
Ar ôl ennill y frwydr daeth Gwilym yn frenin Lloegr a dechreuodd cyfnod newydd yn hanes Prydain.
Coffeir Brwydr Hastings ym mrodwaith enwog Bayeux.
<ref>
annilys; ni roddwyd testun ar gyfer 'ref' o'r enw :1