Back Niðer Canada ANG كندا السفلى Arabic Aşağı Kanada Azerbaijani Baix Canadà Catalan Dolní Kanada Czech Nedre Canada Danish Niederkanada German Lower Canada English Malsupra Kanado Esperanto Bajo Canadá Spanish
| Enghraifft o'r canlynol | Trefedigaeth y Goron  |
|---|---|
| Daeth i ben | 10 Chwefror 1841 |
| Dechrau/Sefydlu | 26 Rhagfyr 1791 |
| Rhagflaenwyd gan | Province of Quebec |
| Olynwyd gan | Province of Canada |
 | |
| Rhagflaenydd | Province of Quebec |
| Olynydd | Canada East, Province of Canada |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Roedd Canada Isaf (Saesneg: Province of Lower Canada; Canada Inferior ; Ffrangeg: province du Bas-Canada) yn wladfa Brydeinig wedi'i lleoli rhwng rhan isaf Afon Saint Lawrence a glannau Gwlff Saint Lawrence. Roedd yn cynnwys tiroedd deheuol a dwyreiniol talaith bresennol Quebec yng Nghanada a rhanbarth Labrador yn nhalaith bresennol Newfoundland a Labrador (hyd nes y trosglwyddwyd rhanbarth Labrador i Newfoundland yn 1809).[1]
Ffurfiwyd Canada Isaf gan ran o gyn-drefedigaeth Ffrainc Newydd, a boblogwyd yn bennaf gan Ganadaiaid o darddiad Ffrengig, a drosglwyddwyd i'r Deyrnas Unedig ar ôl buddugoliaeth yr Ymerodraeth Brydeinig yn y Rhyfel Saith Mlynedd a elwir yn Rhyfel Franco-Indiaidd yn yr Unol Daleithiau. Cafodd rhannau eraill o Ffrainc Newydd eu ildio i'r Deyrnas Unedig hefyd, gan ddod yn drefedigaethau Nova Scotia , New Brunswick a Prince Edward Island.
Crëwyd talaith Canada Isaf yn 1791 gan y Ddeddf Gyfansoddiadol a ffurfiwyd gan wahaniad daearyddol a gwleidyddol tiriogaeth talaith Quebec i daleithiau Canada Isaf ac Uchaf.[2] Mae'r rhagddodiad "Lower" neu "Inferior" yn cyfeirio at ei safle daearyddol mewn perthynas â blaenddyfroedd Afon Sant Laurence.
Bu Canada Isaf, yn yr agwedd gyfreithiol a gwleidyddol, rhwng 1791 a Chwefror 1841, pan gymhwyswyd y Ddeddf Uno a'i hunodd hi a'i chymydog Canada Uchaf i ffurfio Talaith Unedig Canada. Unwyd y deddfwrfeydd i un senedd gyda chynrychiolaeth gyfartal ar gyfer y ddwy ran, er bod gan Ganada Isaf boblogaeth fwy.[3]
- ↑ "LABRADOR-CANADA BOUNDARY". marianopolis. 2007. Cyrchwyd 20 Mawrth 2008.
- ↑ Smith, Simon (1998). British Imperialism 1750–1970. Cambridge University Press. t. 28. ISBN 978-3125806405.
- ↑ Jacques Monet, SJ; Richard Foot (4 March 2015). "Act of Union". The Canadian Encyclopedia. Toronto: Historica Canada. Cyrchwyd 18 August 2019.