Enghraifft o'r canlynol | dosbarth o glefyd, variable-order class |
---|---|
Math | problem iechyd, proses fiolegol |
Y gwrthwyneb | Iechyd |
Yn cynnwys | anhwylder cynhenid, acquired disorder |
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia |
Mae clefyd yn gyflwr annormal organeb sy'n amharu ar weithrediad y corff neu ran ohono, ac nid yw oherwydd unrhyw anaf allanol, megis damwain.[1]. Mewn bodau dynol, mae clefyd yn cael ei ddefnyddio'n fwy eang - i gyfeirio at unrhyw gyflwr sy'n achosi anghysur, camweithrediad, cyfyngder, problemau cymdeithasol a/neu marwolaeth i'r person sy'n dioddef, neu broblemau tebyg ar gyfer y rhai sydd menwn cyswllt gyda'r person. Yn yr ystyr ehangach yma, mae weithiau'n cynnwys anafiadau ac anableddau, anhwylder, syndrom, haint, symptomau, ymddygiad gwyrdröedig, ac amrywiaethau anarferol, tra ar gyfer cyd-destynau eraill gall y rhain gael eu trin fel categoriau gwahaniaethol.
Mae clefydau'n gyflyrau meddygol sy'n gysylltiedig ag arwyddion a symptomau penodol. Gall clefyd gael ei achosi gan ffactorau allanol megis pathogenau neu ryw aflwydd mewnol. Er enghraifft, gall camweithrediad mewnol y system imiwnedd gynhyrchu amrywiaeth o wahanol glefydau, gan gynnwys gwahanol fathau o imiwnoddiffyg, gorsensitifrwydd, alergeddau ac anhwylderau hunanimiwn.
Yn y llysoedd, gelwir marwolaeth oherwydd afiechyd yn farwolaeth trwy achosion naturiol. Mae pedwar prif fath o glefyd: clefydau heintus, clefydau diffyg, clefydau etifeddol (gan gynnwys clefydau genetig a chlefydau etifeddol anenetig), a chlefydau ffisiolegol. Gellir dosbarthu clefydau mewn ffyrdd eraill hefyd, megis clefydau trosglwyddadwy ar y naill law a chlefydau anhrosglwyddadwy ar y llaw arall. Y clefydau mwyaf marwol mewn bodau dynol yw clefyd rhydwelïau coronaidd (rhwystr llif y gwaed), ac yna clefyd serebro -fasgwlaidd a heintiau anadlol.[2] Mewn gwledydd datblygedig, y clefydau sy'n achosi'r salwch mwyaf yn gyffredinol yw cyflyrau niwroseiciatrig, megis iselder a phryder.
Gelwir yr astudiaeth o afiechyd yn batholeg, sy'n cynnwys astudiaeth o etioleg, neu achos.