Back دوقية غاسكونيا Arabic دوقية جاسكونى ARZ Vaskoniya hersoqluğu Azerbaijani Ducat de Gascunya Catalan Gaskoňské vévodství Czech Δουκάτο της Γασκώνης Greek Duchy of Gascony English Duklando Gaskonio Esperanto Ducado de Vasconia Spanish Baskoniako Dukerria Basque
Dugiaeth a sefydlwyd yn nechrau'r 7g yn yr ardal sy'n cyfateb i Wlad y Basg yng ngogledd Sbaen a de-orllewin Ffrainc oedd Dugiaeth Vasconia, weithiau Wasconia. Datblygodd yn y tiriogaethau lle trigai'r Vascones a'r Aquitani yn y cyfnod cyn y Rhufeiniaid.
Erbyn diwedd y 6g, roedd y Ffranciaid yn rheoli Ffrainc a'r Fisigothiaid yn rheoli Sbaen, gyda'r Basgiaid yn rhan porllewinol y Pyreneau. Datblygodd dugiaeth Casconia tua 602 yn yr ardal o gwmpas Afon Garonne, dan reolaeth y Ffranciaid. Yn 626 gwrthryfelodd y Basgiaid yn erbyn y Ffranciaid. Yn 660, daeth Felix o Aquitaine yn ddug Aquitaine a Vasconia.
Yn nechrau'r 8g, bu Odo Fawr yn ymladd yn erbyn y Mwslimiaid oedd wedi meddiannu'r rhan fwyaf o Sbaen. Bu ymladd pellach yn erbyn y Ffranciaid dan ei olynwyr Hunald a Waifer. O ganol y 9g, newididd enw'r ddugiaeth i ddugiaeth Gasgwyn.