Math o ffuglen ddamcaniaethol yw gwyddonias[1] neu ffuglen wyddonol sy'n damcanu am effeithiau gwyddoniaeth a thechnoleg ar unigolion a chymdeithas. Mae'r straeon yn aml yn ymwneud â'r dyfodol neu'r gofod neu effaith datblygiad newydd technolegol ar fyd heddiw. Er gall ymddangos yn unrhyw gyfrwng mae'n fwyaf amlwg ym mydoedd ffilm, nofelau a gemau cyfrifiadurol.