Back Neurowetenskap Afrikaans तंत्रिका विज्ञान ANP علوم عصبية Arabic Neurociencia AST Neyroelm Azerbaijani Невронаука Bulgarian স্নায়ুবিজ্ঞান Bengali/Bangla স্নায়ুবিজ্ঞান BPY Neuronauka BS Neurociència Catalan

Niwrowyddoniaeth

Niwrowyddoniaeth
Enghraifft o'r canlynoldisgyblaeth academaidd, pwnc gradd Edit this on Wikidata
Mathgwyddoniaeth Edit this on Wikidata
Rhan omeddygaeth, seicoleg, bywydeg Edit this on Wikidata
Yn cynnwysNiwrooffioleg, cognitive neuroscience, Neuroanatomi Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Astudiaeth wyddonol sydd yn ymwneud â strwythurau, swyddogaethau, ac anhwylderau'r system nerfol (yr ymennydd, llinyn yr asgwrn cefn, a'r system nerfol berifferol) yw niwrowyddoniaeth.[1] Maes amlddisgyblaethol ydyw sydd yn cyfuno ffisioleg, anatomeg, bioleg foleciwlaidd, bioleg datblygiad, sytoleg, seicoleg, ffiseg, cyfrifiadureg, cemeg, meddygaeth, ystadegaeth, a modelu mathemategol er mwyn deall priodweddau niwronau, celloedd glial, a chylchedau niwral.[2][3][4][5][6] Niwrowyddoniaeth ydy un o'r prif meysydd sydd yn mynd i'r afael â sylfeini biolegol dysgu, cof, ymddygiad, canfyddiad, ac ymwybyddiaeth.[7]

Yn niwedd y 19g a dechrau'r 20g, gwyddonwyr megis Santiago Ramón y Cajal a Camillo Golgi oedd y cyntaf i ddefnyddio technegau staenio i astudio strwythur niwronau unigol a'r cysylltiadau rhyngddynt, gan osod sylfaen i niwrowyddoniaeth gellog a moleciwlaidd. Yn sgil y chwyldro electroneg, dyfeisiwyd dulliau cyfrifiadurol o astudio'r ymennydd, gan gynnwys electroenceffalograffeg (EEG) a thomograffeg allyrru positronau (PET). Gyda'r dechnoleg hon, galluogid i wyddonwyr archwilio gweithgareddau'r ymennydd mewn amser real. Yn y degawdau diweddar, mae amrediad y ddisgyblaeth wedi ehangu i gynnwys is-feysydd newydd megis niwrowyddoniaeth wybyddol, niwrowyddoniaeth gyfrifiadol, a niwrofoeseg, ac i fenthyg o ddatblygiadau ym mheirianneg genetig ac optogeneteg. Defnyddir nifer o dechnegau gan niwrowyddonwyr i astudio niwronau unigol ar lefelau moleciwlaidd a chellog, ac i ddelweddu tasgau synhwyraidd, echddygol, a gwybyddol yn yr ymennydd.

Mae datblygiadau yn niwrowyddoniaeth wedi arwain at ddealltwriaeth well o'r mecanweithiau sydd yn sail i swyddogaethau'r ymennydd, yn ogystal â datblygu therapïau newydd ar gyfer anhwylderau niwrolegol a seiciatrig. Mae gan niwrowyddoniaeth hefyd oblygiadau eang ar gyfer cymdeithas, gan gynnwys cwestiynau moesegol ynglŷn ag ymyrru â'r ymennydd a'r system nerfol.

  1. ↑ "What is neuroscience?". King´s College London. School of Neuroscience.
  2. ↑ Kandel, Eric R. (2012). Principles of Neural Science, Fifth Edition. McGraw-Hill Education. tt. I. Overall perspective. ISBN 978-0071390118.
  3. ↑ Ayd, Frank J. Jr. (2000). Lexicon of Psychiatry, Neurology and the Neurosciences. Lippincott, Williams & Wilkins. t. 688. ISBN 978-0781724685.
  4. ↑ Shulman, Robert G. (2013). "Neuroscience: A Multidisciplinary, Multilevel Field". Brain Imaging: What it Can (and Cannot) Tell Us About Consciousness. Oxford University Press. t. 59. ISBN 9780199838721.
  5. ↑ Ogawa, Hiroto; Oka, Kotaro (2013). Methods in Neuroethological Research. Springer. t. v. ISBN 9784431543305.
  6. ↑ Tanner, Kimberly D. (2006-01-01). "Issues in Neuroscience Education: Making Connections". CBE: Life Sciences Education 5 (2): 85. doi:10.1187/cbe.06-04-0156. ISSN 1931-7913. PMC 1618510. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=1618510.
  7. ↑ Kandel, Eric R. (2012). Principles of Neural Science, Fifth Edition. McGraw-Hill Education. t. 5. ISBN 978-0071390118. The last frontier of the biological sciences – their ultimate challenge – is to understand the biological basis of consciousness and the mental processes by which we perceive, act, learn, and remember.

Developed by StudentB