Planed

Seryddiaeth

Lleuad Planed Seren Galaeth Bydysawd Astroffiseg Cosmoleg Nifwl

Planed yw corff sy'n cylchdroi o amgylch seren, er enghraifft mae'r Ddaear yn blaned gan ei bod yn cylchdroi o amgylch ein seren ni, sef yr haul. Wyth planed sydd yn Nghysawd yr Haul, tair planed gorrach a sawl planed llai. Mae sawl planed enfawr wedi cael eu darganfod yn cylchdroi o amgylch sêr eraill, ac mae planedau llai eu maint yn cael eu darganfod trwy ficrolensio dwysterol; gelwir y planedau hyn yn blanedau allheulol.

Gellir rhannu'r planedau hyn yn ddau ddosbarth: y cewri mawr llawn nwyon ar y naill law a'r cyrff llai o greigiau ar y llaw arall. Ceir wyth planed yng Nghysawd yr Haul; mae Mercher, Gwenner, Y Ddaear a Mawrth yn blanedau daearol, Iau a Sadwrn yn gewri nwy, ac Wranws a Neifion yn gewri iâ.

Mae gennym faes magnetig o amgylch ein planed sy'n ein hamddiffyn rhag ffrwydradau ymbelydredd a gronynnau y mae'r Haul yn eu hanfon.