Rhondda Cynon Taf

Rhondda Cynon Taf
Clocwedd o'r brig: Mynydd Maerdy ger Maerdy, glan afon ger Aberpennar, ac Eglwys y Santes Gatrin ym Mhontypridd
Mathprif ardal Edit this on Wikidata
Enwyd ar ôlAfon Rhondda, Afon Cynon, Afon Taf Edit this on Wikidata
PrifddinasCwm Clydach Edit this on Wikidata
Poblogaeth240,131 Edit this on Wikidata
Sefydlwyd
  • 1 Ebrill 1996 Edit this on Wikidata
Gefeilldref/iNürtingen, Wolfenbüttel Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
GwladBaner Cymru Cymru
Arwynebedd424.1503 km² Edit this on Wikidata
Yn ffinio gydaDinas a Sir Caerdydd, Bro Morgannwg, Pen-y-bont ar Ogwr, Caerffili, Merthyr Tudful, Powys, Castell-nedd Port Talbot Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau51.65°N 3.44°W Edit this on Wikidata
Cod SYGW06000016 Edit this on Wikidata
GB-RCT Edit this on Wikidata
Map

Bwrdeistref sirol yn ne Cymru yw Rhondda Cynon Taf. Daeth i fodolaeth gydag adrefnu llywodraeth leol yng Nghymru yn 1996. Mae'n ffinio â Merthyr Tudful a Chaerffili yn y dwyrain, Caerdydd a Bro Morgannwg yn y de, Pen-y-bont ar Ogwr a Chastell-nedd Port Talbot yn y gorllewin, a Phowys yn y gogledd. Y prif drefi yw Aberdâr, Aberpennar a Phontypridd.

Mae canlyniadau cyfrifiad 2011 yn dangos bod 19.1% o’i 234,410 o drigolion yn hunan-nodi bod ganddynt rywfaint o allu yn y defnydd o’r Gymraeg.[1] Mae'r fwrdeistref sirol yn ffinio â Bwrdeistref Sirol Merthyr Tudful a Bwrdeistref Sirol Caerffili i'r dwyrain, Caerdydd a Bro Morgannwg i'r de, Bwrdeistref Sirol Pen- y-bont ar Ogwr a Chastell-nedd Port Talbot i'r gorllewin a Phowys i'r gogledd. Ei phrif drefi yw Aberdâr, Llantrisant, Tonysguboriau, Phontypridd, a cheir trefi eraill gan gynnwys - Maerdy, Glynrhedynog, Hirwaun, Llanharan, Aberpennar, Porth, Tonypandy, Tonyrefail a Threorci.

Y dref unigol fwyaf poblog yn Rhondda Cynon Taf yw Aberdâr gyda phoblogaeth o 39,550 (2011), ac yna Pontypridd gyda 32,694 (2011). Yr ardal drefol fwyaf fel y’i diffinnir gan y Swyddfa Ystadegau Gwladol yw ardal Tonypandy, gyda phoblogaeth o 62,545 (2011), sy’n cynnwys llawer o Gwm Rhondda.[2]

Cynhaliwyd yr Eisteddfod Genedlaethol yn Rhondda Cynon Taf yn 2024, wedi iddi gael ei gohirio ddwywaith o 2022 oherwydd y Gofid Mawr.[3]

  1. "Population Density, 2011". Office for National Statistics. neighbourhood.statistics.gov.uk. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2016-03-03. Cyrchwyd 3 Ionawr 2014.
  2. "Tonypandy built-up area". NOMIS. Office for National Statistics. Cyrchwyd 22 Hydref 2022.
  3. "Covid: Wales' National Eisteddfod postponed until 2022". 26 Ionawr 2021 – drwy www.bbc.co.uk.

Developed by StudentB