Rwmania

Rwmania
România
Mathgwladwriaeth sofran, gwlad Edit this on Wikidata
Enwyd ar ôlRhufain hynafol Edit this on Wikidata
PrifddinasBwcarést Edit this on Wikidata
Poblogaeth19,053,815 Edit this on Wikidata
Sefydlwyd
AnthemDeșteaptă-te, române! Edit this on Wikidata
Pennaeth llywodraethMarcel Ciolacu Edit this on Wikidata
Cylchfa amserUTC+2 Edit this on Wikidata
Iaith/Ieithoedd
  swyddogol
Rwmaneg Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
Rhan o'r canlynolDwyrain Ewrop, yr Undeb Ewropeaidd, Ardal Economeg Ewropeaidd Edit this on Wikidata
Arwynebedd238,397 km² Edit this on Wikidata
Yn ffinio gydaWcráin, Hwngari, Serbia, Bwlgaria, Moldofa Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau46°N 25°E Edit this on Wikidata
Gwleidyddiaeth
Corff gweithredolLlywodraeth Rwmania Edit this on Wikidata
Corff deddfwriaetholSenedd Rwmania Edit this on Wikidata
Swydd pennaeth
  y wladwriaeth
Arlywydd Rwmania Edit this on Wikidata
Pennaeth y wladwriaethKlaus Iohannis Edit this on Wikidata
Swydd pennaeth
  y Llywodraeth
Prif Weinidog Rwmania Edit this on Wikidata
Pennaeth y LlywodraethMarcel Ciolacu Edit this on Wikidata
Map
Ariannol
Cyfanswm CMC (GDP)$285,405 million, $301,262 million Edit this on Wikidata
ArianRomanian Leu Edit this on Wikidata
Canran y diwaith7 ±1 canran Edit this on Wikidata
Cyfartaledd plant1.41 Edit this on Wikidata
Mynegai Datblygiad Dynol0.821 Edit this on Wikidata

Gwlad yn ne-ddwyrain Ewrop yw Rwmania (Rwmaneg: România). Mae'n ffinio â Hwngari a Serbia i'r gorllewin a Bwlgaria i'r de, a'r Wcráin a Moldofa i'r gogledd a'r dwyrain.[1] Ffurfir y mwyafrif o'r goror rhwng Rwmania a Bwlgaria gan Afon Donaw, sy'n arllwys i Aberdir y Donaw yn y fan mae morlin yn ne-ddwyrain Rwmania ar lannau'r Môr Du. Mae ganddi arwynebedd o 238,391 metr sgcilowar (92,043 mi sgw) a hinsawdd gyfandirol a thymherus. Rhed cadwyn dde-ddwyreiniol Mynyddoedd Carpathia trwy ganolbarth y wlad, gan gynnwys Copa Moldoveanu (2,544 m (8,346 tr)).[2]

Datblygodd y wlad fodern yn nhiriogaethau'r dalaith Rufeinig Dacia. Unodd tywysogaethau Moldafia a Walachia ym 1859 yn sgil y deffroad cenedlaethol. Rhoddid yr enw Rwmania ar y wlad yn swyddogol ym 1866, ac enillodd ei hannibyniaeth oddi ar Ymerodraeth yr Otomaniaid ym 1877. Ymunodd Transylfania, Bukovina a Besarabia â Theyrnas Rwmania ar ddiwedd y Rhyfel Byd Cyntaf. Brwydrodd Rwmania ar ochr yr Almaen Natsïaidd yn erbyn yr Undeb Sofietaidd yn ystod yr Ail Ryfel Byd tan iddi ymuno â'r Cynghreiriaid ym 1944. Cafodd y wlad ei meddiannu gan y Fyddin Goch a chollodd sawl tiriogaeth. Wedi'r rhyfel, trodd Rwmania yn weriniaeth sosialaidd ac yn aelod o Gytundeb Warsaw. Dymchwelwyd y drefn gomiwnyddol gan Chwyldro 1989, a newidodd Rwmania'n wlad ddemocrataidd a chanddi economi'r farchnad.

Tyfod economi Rwmania yn gyflym ar ddechrau'r 2000au, a bellach mae'n seiliedig yn bennaf ar wasanaethau a hefyd yn cynhyrchu ac allforio peiriannau ac ynni trydan. Ymaelododd â NATO yn 2004 a'r Undeb Ewropeaidd yn 2007. Trigai tua 20 miliwn o bobl yn y wlad, a bron i 2 miliwn ohonynt yn y brifddinas Bwcarést.[3] Rwmaniaid, un o'r cenhedloedd Lladinaidd, yw mwyafrif y boblogaeth a siaradent Rwmaneg ac yn Gristnogion Uniongred Dwyreiniol. Ceir lleiafrifoedd o dras Hwngaraidd a Roma.

  1. (Saesneg) Romania at a glance (Adroddiad). NATO. http://www.nato.int/invitees2004/romania/glance.htm. Adalwyd 5 Chwefror 2017.
  2. (Saesneg) "Romania Geography". aboutromania.com. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2015-03-28. Cyrchwyd 5 Chwefror 2017.
  3. (Rwmaneg) "POPULAŢIA REZIDENTĂ1" (PDF). Sefydliad Ystadegau Cenedlaethol Rwmania. Cyrchwyd 5 Chwefror 2017.

Developed by StudentB