Cymdeithas o wledydd a gwladwriaethau annibynnol yw'r Gymanwlad. Y Deyrnas Unedig a'i chyn wladfeydd sy'n ffurfio mwyafrif llethol aelodau'r Gymanwlad. Ail dydd Iau mis Mawrth yw Dydd y Gymanwlad.
Mae brenhines y DU yn ben gwladwriaeth mewn nifer o aelod-wladwriaethau, sef yr Nheyrnasoedd y Gymanwlad. Mae mwyafrif aelodau y Gymanwlad yn weriniaethau, ond mae pob un ohonynt yn cydnabod y Siarl III fel pen y Gymanwlad.