Eigenschaften | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Allgemein | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Name, Symbol, Ordnungszahl | Europium, Eu, 63 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elementkategorie | Lanthanoide | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Gruppe, Periode, Block | La, 6, f | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aussehen | silbrig weiß | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
CAS-Nummer | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
EG-Nummer | 231-161-7 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ECHA-InfoCard | 100.028.328 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Massenanteil an der Erdhülle | 0,099 ppm[1] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atomar[2] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atommasse | 151,964(1)[3] u | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Atomradius (berechnet) | 185 (231) pm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kovalenter Radius | 198 pm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektronenkonfiguration | [Xe] 4f7 6s2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1. Ionisierungsenergie | 5.670385(5) eV[4] ≈ 547.11 kJ/mol[5] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2. Ionisierungsenergie | 11.240(6) eV[4] ≈ 1084.5 kJ/mol[5] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3. Ionisierungsenergie | 24.84(3) eV[4] ≈ 2400 kJ/mol[5] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
4. Ionisierungsenergie | 42.94(11) eV[4] ≈ 4140 kJ/mol[5] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
5. Ionisierungsenergie | 63.2(4) eV[4] ≈ 6100 kJ/mol[5] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Physikalisch[2] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aggregatzustand | fest | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kristallstruktur | kubisch raumzentriert | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dichte | 5,245 g/cm3 (25 °C)[6] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Magnetismus | paramagnetisch (χm = 0,013)[7] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Schmelzpunkt | 1099 K (826 °C) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Siedepunkt | 1713 K[8] (1440 °C) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Molares Volumen | 28,97 · 10−6 m3·mol−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Verdampfungsenthalpie | 176 kJ·mol−1[8] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Schmelzenthalpie | 9,2 kJ·mol−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Austrittsarbeit | 2.50 eV (polykristallin)[9] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektrische Leitfähigkeit | 1,11 · 106 S·m−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Wärmeleitfähigkeit | 14 W·m−1·K−1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Chemisch[2] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Oxidationszustände | +2, +3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Normalpotential | −1,99 V (Eu3+ + 3 e− → Eu) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Isotope | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Weitere Isotope siehe Liste der Isotope | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
NMR-Eigenschaften | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sicherheitshinweise | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Soweit möglich und gebräuchlich, werden SI-Einheiten verwendet. Wenn nicht anders vermerkt, gelten die angegebenen Daten bei Standardbedingungen. |
Europium ist ein chemisches Element mit dem Elementsymbol Eu und der Ordnungszahl 63. Im Periodensystem steht es in der Gruppe der Lanthanoide und zählt damit auch zu den Metallen der Seltenen Erden. Nur Europium und Americium sind nach einem Kontinent benannte Elemente.
Wie die anderen Lanthanoide ist Europium ein silberglänzendes Schwermetall. Die Eigenschaften des Europiums folgen nicht der Lanthanoidenkontraktion. Aufgrund seiner Elektronenkonfiguration weist das Element eine deutlich geringere Dichte sowie einen niedrigeren Schmelz- und Siedepunkt auf als die benachbarten Elemente. Es ist das chemisch reaktivste Seltenerdmetall. Nach ersten Hinweisen auf das Element durch William Crookes und Paul Émile Lecoq de Boisbaudran konnte 1896 Eugène-Anatole Demarçay das Element zunächst spektroskopisch nachweisen und dann isolieren.
Europium hat eine hohe technische Bedeutung in Leuchtstoffen, wie sie etwa in Kathodenstrahlröhrenbildschirmen, welche früher für Computermonitore und Fernseher verwendet wurden, in Leuchtstofflampen sowie in Plasmabildschirmen eingesetzt werden. Sowohl der rote als auch der blaue Leuchtstoff in diesen Bildschirmen und Leuchtmitteln sind Substanzen, die mit Europium dotiert sind und dadurch Fluoreszenz in dem entsprechenden Spektralbereich zeigen.