Asbesto

Asbesto (aŭ amianto) estas familio de fibrecaj mineraloj de la grupo silikatoj, kaj enhavas la seriojn de serpenteno kaj de amfiboloj.

Etimo: el antikva Greka, nebrulema (asbesto), nekoruptebla (amianto).

Kemiaj specoj de asbesto estas:

• Mg₃Si₂O₅(OH)₄ konata kiel krizotilo (fibro ora), aū blanka amianto

• (Mg,Fe)₇Si₈O₂₂(OH)₂ amozito, el Akronimo de "Asbestos Mines of South Africa", aŭ bruna asbesto

• Na₂Fe²⁺₃Fe³⁺₂Si₈O₂₂(OH)₂ krocidolito (lanfloko), aŭ blua asbesto

• Ca₂Mg₅Si₈O₂₂(OH)₂ el la nomo de la svislanda Valo Tremola

• (Mg,Fe)₇Si₈O₂₂(OH)₂ antofilito (kariofildianto)

• Ca2(Mg,Fe)₅Si₈O₂₂(OH)₂ aktinolito (spok-ŝtono)

Vaste uzata tra la mondo dum miloj da jaroj, asbesto nun estas en multaj partoj de la homa la vivomedio. Pro siaj ecoj (izola, fajrorezista, malmultekosta, teksebla), asbesto estis uzata en konstruado, mekaniko, transportsektoro ktp. La subtila fibrema asbestpulvoro enspirita kaŭzas asbestozon (aparta degenera malsano) kaj danĝerajn tumorojn de pulmoj kaj mezotelioj. Tial pluraj landoj ne plu permesas minekstraktadon nek prilaboradon de asbesto.