Budhoj el Bamijano

Ĉi tiu artikolo citas neniun fonton. Vi povas plibonigi ĝin, aldonante fidindajn fontojn. Senfontaj asertoj povas esti forigitaj. (Novembro 2012) Komento: Elstaraj artikoloj estu faktaj kaj citu fontojn, aliokaze povas esti malelstarigitaj

Tiu ĉi artikolo temas pri la kultura monumento de du grandegaj statuoj de starantaj budhoj en la bamijana valo en Afganio. Pri samtema filmo vidu la artikolon La grandegaj Budhoj.

Budhoj el Bamijano
Estas lost sculpture, destroyed artwork, arkeologia loko, Dajbucu, Q6505852 [+]
Koordinatoj	34° 49′ 55″ N, 67° 49′ 36″ O (mapo)34.83204166666767.826802777778Koordinatoj: 34° 49′ 55″ N, 67° 49′ 36″ O (mapo)
Akvokolektejo	1,05 km² (105 ha) [+]
Areo	1,05 km² (105 ha) [+]
Materialo	grejso, stuko [+]
Budhoj el Bamijano
Vikimedia Komunejo:  Buddhas of Bamiyan [+]
Monda heredaĵo Statuoj de Budhoj en Bamijano Lando  Afganio Tipo kultura heredaĵo Kriterioj i, ii, iii, iv, vi Fonto 208 Regiono** Azio Geografia situo 34° 49′ 55″ N, 67° 49′ 36″ O (mapo)34.83194444444467.826666666667 Registra historio Registrado 2003  (27-a sesio) Ruĝa listo 2003 Geografia lokigo sur la mapo : Afganio DEC * Traduko de la nomo en la listo de la monda heredaĵo. ** Regiono laŭ Unesko.
v • d • r

La Budhoj el Bamijano (perse تندیس‌های بودا در باميان; panĝabe د بودا بتان په باميانو کې) estis du grandegaj statuoj de starantaj budhoj hakitaj en rokmasivon en la bamijana valo en Afganio. Ili estis konsiderataj kiel mirindaĵoj de la mondo, sed nuntempe nure restaĵoj plu ekzistas. La statuoj troviĝis proksimume 230 km nordokcidente de la afgana ĉefurbo Kabulo ĉirkaŭ 2500 metrojn super maro. Ili estis kreitaj en la 6-a jarcento kaj staris en la valo ĝis la jaro 2001, kiam ili estis neniigitaj de la radikalaj islamaj politikaj Talibanoj. Tio okazis spite al la kontraŭstaro de multaj islamaj ŝtatoj.

La statuoj estis tipa ekzemplo de reciproka miksado de hinda kaj helena skulptado. La ĉefaj partoj estis hakitaj rekte en grejson, sed detaloj estis finfaritaj per aldono de materio el koto kaj pajlo kovrita per stuko. Dum la pli granda el la budhoj estis kompakte kolorigita per karmine ruĝa farbo, la malpli granda estis diverskolora. Sed pro influo de veterkondiĉoj la farboj kaj kun ili ankaŭ la tuta ekstera tavolo kreita de la aldonitaj materialoj, jam antaŭ longa tempo malaperis. La pli granda statuo estis pli ol 50 metrojn alta kaj la malpli granda atingis pli ol 30 metrojn. La du statuojn dividis distanco de ĉirkaŭ unu kilometro.

En la jaro 2003 la bamijanaj Budhoj komune kun aliaj arkeologiaj monumentoj de la bamijana valo estis akceptitaj en la liston de monda heredaĵo de Unesko. Eĉ post la neniigo de la statuoj multaj esploristoj daŭre esploras la regionon. Surbaze de la priskribo de Xuanzang, ĉina pilgrimanto, kelkaj arkeologoj opinias, ke tie troviĝas alia, preskaŭ kelkcentmetra statuo de kuŝanta budho, kaj ili dediĉas sin al ties serĉado. Oni konsideras ankaŭ la rekonstruon de la statuoj aŭ grandegan laseran projekciadon, kiu projekcius bildojn de la statuoj kaj tiel, almenaŭ iel, anstataŭigus la ŝtonajn statuojn.