Gango | |
hindie गंगा, gangaa | |
rivero | |
Sur Gango apud Varanasio
| |
Landoj | 2
|
---|---|
Fontrivero | |
- alteco | ĉ,4000 m |
Enfluejo | |
- situo | Bengala Golfo |
Longo | 2 600 km (1 616 mi) |
Akvokolektejo | 1 016 104 km² (101 610 400 ha) |
Trafluo | |
- mezproksima | 14 270 m³/s |
Vikimedia Komunejo: Ganges | |
Gango aŭ Ganga (hindie गंगा, gangaa) estas dulanda rivero en Azio, kiu trafluas (kaj formis) la ebenaĵon de Bengalio, en Barato kaj Bangladeŝo. Tiu rivero estas 2525 km longa kaj ekfluas en okcidenta Himalajo en la barata subŝtato Utarakando, kaj fluas suden kaj orienten tra la Ganga Ebenaĵo de Norda Barato en Bangladeŝon, kie ĝi elfluas en la Golfo de Bengalo. Ĝi estas la tria plej granda rivero laŭ akvoŝarĝo.
La Gango estas la plej sankta religia rivero por Hinduoj.[1] Ĝi estas ankaŭ eltenejo por milionoj da baratanoj kaj aliaj bengalanoj kiuj loĝas ĉe ties fluejo kaj dependas de ĝi por ties ĉiutagaj necesaĵoj.[2] Ĝi estas adorata kiel la diino Ganga en Hinduismo.[3] Ĝi estis ankaŭ grava historie, kun multaj iamaj provincaj aŭ imperiaj ĉefurboj (kiaj Pataliputra,[4] Kannauj,[4] Kara, Kaŝi, Patnao, Haĝipuro, Mungero, Bagalpuro, Murŝidabado, Baharampuro, Kampilĝo, kal Kolkato) kiu situas ĉe ties bordoj.
La Gango estis rangita kiel la kvina plej poluita rivero de la mondo en 2007. Poluado minacas ne nur homojn, sed ankaŭ pli ol 140 fiŝajn speciojn, 90 amfibiajn speciojn kaj la endanĝeritan Gangan riverdelfenon. Estas projekto por purigi la riveron nome Gangagada Plano, nome media iniciato por eviti poluadon, kiu ĝis nun ne sukcesis,[5][6][7] pro koruptado, manko de teknika sperto,[8] mallerta pormedia planado,[9] kaj manko de elteno fare de religiaj aŭtoritatoj.[10]
La alternativa nomo "Ganges", fine en "-es", venis al multaj lingvoj tra Latino el fontoj de Antikva Grekio, ĉefe el la rakontoj pri la militoj de Aleksandro la Granda, kiu eniris ĝis tien en Hindio.