Higeno | ||
---|---|---|
Persona informo | ||
Caius Iulius Hyginus | ||
Naskonomo | Caius Iulius Iginus | |
Naskiĝo | en Hispanio | |
Morto | 1-an de januaro 2017 en Romo | |
Lingvoj | latina vd | |
Ŝtataneco | Roma regno vd | |
Profesio | ||
Okupo | verkisto astronomo poeto mitologo gramatikisto vd | |
vd | Fonto: Vikidatumoj | |
Gaius Julius Hyginus (IFA [hɨˈdʒaɪnəs]), esperante HIGENO (naskiĝis en 64 a.K., mortis en 17) estis latinlingva verkisto, lernanto de la fama Aleksandro Polyhistor kaj libertino de Caesar Augustus. Laŭ De Grammaticus, de Suetonio[1], li estis elektita superintendanto de la Palatina biblioteko de Aŭgusto, en kies klasĉambroj li instruis filozofion. Ne estas klare ĉu Higeno estis indiĝena de Aleksandrio aŭ de la Iberia duoninsulo, la humanisma Juan Luis Vives asertis ke li naskiĝis en Valencio.
Malgraŭ sia modesta statuso de liberino, Higeno atingis rekonon kaj estis en rilatoj kun multnombraj gravuloj. Tamen, Suetonio rimarkas ke Higeno falis en grandan malriĉecon en sia maljunaĝo, kaj estis apogita fare de la historiisto Clodius Licinus. Oni konsideris lin aŭtoritatulo, ĉefe pri Grek-romia antikvo, pri kio li havis profundan kaj vastan scion. Sed dum la 16-a kaj 17-a jarcentoj aperis la duboj pri aŭtoreco de la verkaĵoj ĝis tiam atribuitaj al li, kio iĝis temo de polemikoj kaj diskutoj inter la fakuloj.
Higeno estis fekunda verkisto, kies verkoj inkludis topografiajn kaj biografiajn disertaĵojn (inter kiuj elstaris libro pri la vivo de eminentuloj, plia pri la urboj en Italio kaj alia pri la genealogio de la trojaj familioj), komentaĵojn pri Helvius Cinna kaj la poemaro de Vergilio, kaj eseojn pri agrikulturo, birdoj, insektoj kaj abelbredado.
Neniu el tiuj verkaĵoj konserviĝas en nia epoko. Tamen, sub la nomo de Higeno, troviĝas du aroj de verŝajnaj lernejnotoj mallongigantaj liajn disertaĵojn pri mitologio, nomataj «Fabulae» (kolekto de rakontoj) kaj «Poeticon astronomicon» (Poezia astronomio). Tamen, la plejmulto de la fakuloj konsideras ke la aŭtoro de tiuj eseoj estis alia Higeno, malpli erudicia, kiu verŝajne vivis dum la 2-a jarcento. Eble temas pri resumoj faritaj de tiu ĉi lasta, de la verkaĵoj de la vera Gaius Julius Hyginus.