Back Himalaja Afrikaans Himalaya ALS ሂማላያ ተራሮች Amharic Himalaya AN हिमालय ANP هملايا Arabic هيمالايا ARZ হিমালয় Assamese Himalaya AST Гьималаял AV

Himalajo

Himalajo
nepale: हिमालय, urdue: سلسلہ کوہ ہمالیہ, panĝabe: ھمالیہ, ĉine: 喜马拉雅山脉
montaro
Monto Everesto
Landoj
7
Parto de Azio
Montoj
12
Najbaras kun
4
Parto(j) Sivaliko, Malgranda Himalajo, Granda Himalajo
Riveroj Induso, Gango, Bramaputro
Plej alta punkto Monto Everesto
 - alteco 8 848 m s. m.
 - koordinatoj 27° 59′ 17″ N 86° 55′ 31″ O / 27.98806 °N, 86.92528 °O / 27.98806; 86.92528 (mapo)
Longo 2 500 km (1 553 mi), Or - Ok
Larĝo 350 km (217 mi), N - S
Orogenenezo
montariĝo 		Alpa-himalaja sistemo
Horzono UTC (UTC+ 5,5)
Vido al Himalajo kaj Tibeta plataĵo el kosmo
Vido al Himalajo kaj Tibeta plataĵo el kosmo
Vido al Himalajo kaj Tibeta plataĵo el kosmo
Vikimedia Komunejo: Himalaya
Map

Himalajo (el la sanskritaj vortoj हिमालय hima = neĝo kaj ālaja = domo, do "domo de neĝo"[1]) estas montaro en Azio nome en la Hindia subkontinento, kiu separas la Indus-Gangan Ebenaĵon el la Tibeta Altebenaĵo. Kune kun la pli nordaj regionoj Tibeta Altebenaĵo kaj Pamiro ĝi estas nomata la "Monda Tegmento". Almenaŭ 9 el la 10 kaj 10 el la 14 montoj pli altaj ol 8000 m situas en Himalajo, inter kiuj la plej alta monto de la mondo super marnivelo nome Ĉomolungmo. Kontraste, la plej alta pinto ekster Azio (Akonkagua, en Andoj) estas nur 6 961 m alta.[2]

La Himalajo havis profundan influon sur formiĝon de la kulturoj de Suda Azio. Multaj Himalajaj montopintoj estas religie sanktaj kaj por Budhismo kaj por Hinduismo.

Himalajo limas norde kun la Tibeta Altebenaĵo, sude kun la Indus-Ganga Ebenaĵo, nordokcidente kun la montaroj Karakorumo kaj Hindukuŝo, kaj oriente kun la subŝtatoj de Barato nome Sikimo, la distrikto Darĝiling de Okcidenta Bengalo, Asamo, Arunaĉal-Pradeŝo kaj Manipuro. La Hindukuŝo, Karakorumo kaj Himalajo kunformas la "Hindukuŝa Himalaja Regiono" (HKH).[3][4][5] La okcidenta ankro de Himalajo — nome Nanga Parbat — kuŝas ĝuste sude de la plej norda areo de Induso, dum la orienta ankro — nome Namĉa Barŭa — estas situanta ĝuste okcidente de la granda kurbo de la rivero Jarlung Cangpo. La Himalajo etendas al kvin landoj: nome Barato, Nepalo, Butano, Ĉinio (Tibeto), kaj Pakistano, el kiuj la tri unuaj havas suverenecon super plej el la teritorio.[6]

  1. ↑ Oxford Dictionaries - Himalayas angle
  2. ↑ Yang, Qinye; Zheng, Du (2004). Himalayan Mountain System. ISBN 978-7-5085-0665-4. Alirita la 19an de aŭgusto 2020.
  3. ↑ http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212094714000929 Mapping the vulnerability hotspots over Hindu-Kush Himalaya region to flooding disasters ĉe sciencedirect.com 2015-09-06.
  4. ↑ http://www.icimod.org/?q=1137 Regional Information ĉe icimod.org 2015-09-06.
  5. ↑ http://www.assess-hkh.at/downloads/Poster1_ASSESS_HKH_scientific.pdf Development of an ASSESSment system to evaluate the ecological status of rivers in the Hindu Kush-Himalayan region ĉe assess-hkh.at 2015-09-06
  6. ↑ Bishop, Barry. Himalayas (mountains, Asia). Encyclopaedia Britannica. Alirita 1a de Oktobro 2012.

Developed by StudentB