Homerogreke Όμηρος | ||
---|---|---|
Busto de Homero en la Brita Muzeo
| ||
Persona informo | ||
Ὅμηρος | ||
Naskonomo | Ὅμηρος | |
Naskiĝo | ĉ. 9-a jarcento a.K. en nekonata valoro | |
Morto | ĉ. 8-a jarcento a.K. en Ios | |
Etno | grekoj vd | |
Lingvoj | antikva greka vd | |
Ŝtataneco | Ionian League (en) vd | |
Familio | ||
Patrino | Kretheis (en) vd | |
Profesio | ||
Okupo | poeto aŭtoro verkisto vd | |
Laborkampo | Greka literaturo vd | |
Verkado | ||
Verkoj | Iliado ❦ Odiseado ❦ Homeric epics vd | |
vd | Fonto: Vikidatumoj | |
Homero (greke Όμηρος Homeros) estis antikva greka poeto el Ionio dum la 8-a jarcento a.K.. Li verkis almenaŭ du epopeojn: la Iliadon pri la kolero de Aĥilo kaj epizodo dum la Troja milito inter la grekoj kaj la trojanoj, kaj la Odiseadon – la rakonton pri la dekjara vojaĝo de Odiseo reveninta hejmen post la troja milito. Li estis konsiderita de la antikvaj Grekoj kiel la unua kaj plej granda el la epopeaj poetoj. Aŭtoro de la unua konata literaturo de Eŭropo, li estas centra por la okcidenta kanono.
Kiam li vivis, kaj ĉu li vere vivis entute, estas nekonata. Herodoto ĉirkaŭkalkulis, ke Homero vivis ne pli ol 400 jaroj antaŭ lia propra tempo, kio lokigus lin ĉirkaŭ 850 a.K. aŭ poste.[1] La Vivo de Homero el la Pseŭdo-Herodoto ĉirkaŭkalkulis ke li estis naskiĝinta 622 jarojn antaŭ Kserkso la 1-a metis flosponton super la Dardaneloj en la jaro 480 a.K., kio lokigus lin je 1102 a.K., 168 jarojn post la falo de Trojo en 1270 a.K. Tiuj du finaj punktoj estas 252 jarojn apartaj, reprezente de la diferencoj en datoj donitaj de aliaj fontoj.[2]
La gravo de Homero por la antikvaj Grekoj estis priskribita en la verko de Platono nome Respubliko, kiu portretas lin kiel la protos didaskalos, "unua instruisto", de tragediistoj, nome la hegemon paideias, "estro de la Greka kulturo", kaj la Hellada pepaideukon, "instruisto de la [tuta] Grekio".[3] La verkoj de Homero, kiuj estas ĉirkaŭ duone parolaj,[4] havigis modelojn pri konvinkaj parol- kaj verko-manieroj kiuj estos imitataj laŭlonge de la tutaj antikvaj kaj mezepokaj greklingvaj mondoj.[5] Fragmentoj de la rakontoj de Homero ĉe preskaŭ duono de ĉiuj identigeblaj grekliteraturaj papirusoj estis trovitaj en Egipto.[6]
Historiaj certaj atestiloj pri la ekzisto de Homero ne estas, kaj la demando ĉu ambaŭ epopeoj originas de la sama verkinto ankaŭ ne konas kontentigan respondon. Lingvistikaj kaj historiaj esploroj almenaŭ verŝajnigas ke ambaŭ verkegoj originas el la 8-a jarcento a.K. skribitaj en la de grekoj loĝata okcidenta marbordo de Malgrand-Azio. La enhavoj estis de antaŭa parole transdonita formo de etepiko kiun eble jam malfrugrekaj triboj de la 2-a jarmilo prikantigis ĉe nobelaj kortegoj fare de migradantaj kantistoj, la t.n. rapsodoj.
Kolekto de 33 poemoj, la t.n. Homeraj himnoj longe ankaŭ atribuitis aŭtorece al Homero. Ili estas laŭdaj himnoj por grekaj diaĵoj (ekz. Apolono, Afrodito, Demetro, Hermeso) per kiuj la kantistoj de la homeraĵoj enkondukis siajn "prelegojn".